انواع سپر ماشین و تأثیر آن بر ایمنی خودرو
شاید در نگاه اول سپر ماشین جزو ساده‌ترین بخش‌های آن باشد اما این‌طور نیست. سپر وسایل نقلیه قطعه‌ای بزرگ است که معمولاً در جلو و عقب خودرو نصب می‌شود هرچند برخی خودروها نیز دارای سپرهای به اصطلاح جانبی هستند تا از بدنه خودرو محافظت بیشتری به عمل آید. در سال‌های گذشته سپرها فقط برای جذب انرژی ناشی از برخورد سایر خودروها ساخته می‌شدند اما هم‌اکنون وظایف دیگری نیز بر عهده آن‌ها گذاشته شده است و یکی از مهم‌ترین جنبه‌های استفاده از سپر خودرو به نقش آن در ایمنی وسیله نقلیه مربوط می‌شود.
رویه سپر ماشین معمولاً از جنس پلاستیک یا فلز ساخته می‌شود و متریال جاذب انرژی در آن بکار می‌رود. این قطعه مهم در خودرو برای جذب نیروی برخورد سایر وسایل نقلیه طراحی شده است. استانداردهای امروزی به گونه‌ای هستند که علاوه بر بهبود ایمنی خودرو می‌بایست سایر کاربران جاده را نیز در نظر بگیرد. به همین خاطر بخش‌هایی از سپر دارای فوم یا پلاستیک است. بر اساس استانداردهای کشور آمریکا، سپر خودروهای سواری باید نیروی ناشی از برخورد خودرویی دیگر با سرعت حدود ۸ کیلومتر در ساعت را تحمل کرده و هیچ آسیبی نبیند.
شکل و محل نصب سپر ماشین به طراحی کلی آن خودرو بستگی خواهد داشت اما از نظر بصری معمولاً یکپارچگی خوبی بین سپرها و کلیت بدنه وجود دارد. اکثر رانندگان فکر می‌کنند سپر تنها قطعه‌ای تزئینی در خودروست اما این‌طور نیست. در واقع مهم‌ترین نقش سپر را می‌توان ایمنی سرنشینان خودرو و عابران پیاده دانست. سپرهای مدرن بکار رفته در خودرو از متریال بادوام و محکمی استفاده می‌کنند. جالب آنکه سابقه نصب سپر در خودروها به اواخر قرن ۱۹ میلادی بازمی‌گردد. اگرچه سپرهای بکار رفته در خودروهای امروزی بسیار کارا هستند اما نقش محافظتی آن‌ها از دهه ۸۰ میلادی تاکنون کم‌رنگ‌تر شده است. اگرچه سپرها باید نقش مهمی در جذب انرژی‌های ناشی از تصادفات بازی کنند اما خودروسازان با لابی‌های گسترده خود به دنبال کاهش وزن خودروها و مصرف سوخت بوده‌اند و البته طراحی زیبا نیز باعث کاهش کارایی اصلی سپرها شده است. در ادامه به وظایف و نقش‌های اصلی سپر ماشین خواهیم پرداخت.
عملکردهای مختلف سپر ماشین
- جلوگیری از آسیب شدید عابران پیاده
سپر ماشین به عنوان یک فاکتور کاهنده شدت آسیب‌های وارده به عابران پیاده در زمان تصادف عمل می‌کند. به همین خاطر بسیاری از خودروسازان سپرهای محصولات خود را با پدهای لاستیکی می‌سازند تا میزان سفتی و استحکام سپرها به حد بهینه‌ای رسیده و درعین‌حال خطر زیادی برای عابران نداشته باشد.
- تحمل ضربات ناشی از برخورد با خودروهای دیگر
اکثر خودروهای قدیمی از سپرهای فلزی و آهنی استفاده کرده‌اند که با اندکی ضربه تغییر شکل می‌دهند اما چنین قطعاتی از نظر ایمنی برای عابران پیاده خطرناک هستند و به همین خاطر خودروهای امروزی با سپرهای نرم‌تری ساخته می‌شوند.
- بهبود آیرودینامیک خودرو
طراحان خودروها با در نظر گرفتن فاکتورهای زیادی از جمله طراحی زیبا و همچنین آیرودینامیک سپرها را در نظر می‌گیرند. همچنین سپرهای عقب نیز جهت ایجاد داون فورس طراحی ویژه‌ای دارند.
- نصب سنسورهای پارک
محل اصلی نصب سنسورهای پارک روی سپرهای جلو و عقب است. این سنسورها نقش مهمی در پارک خودرو دارند و معمولاً چهار سنسور روی سپر عقب نصب می‌شود تا فاصله خودرو با سایر خودروها و موانع را به اطلاع راننده برساند.
- نصب مه شکن‌ها
یکی دیگر از کارکردهای سپر ماشین نصب مه شکن‌ها روی آن‌هاست. همان‌طور که می‌دانید مه شکن‌ها باعث افزایش ایمنی رانندگان در شرایط آب و هوایی نامساعد می‌شوند.
انواع سپر ماشین
اگرچه در برخی کشورها قوانین مشخصی از نظر ارتفاع و مقاومت در برابر نیرو برای سپرها وجود دارد اما همه خودروها از سپرهای یکسانی استفاده نمی‌کنند. در ادامه به برخی از انواع اصلی سپرهای وسایل نقلیه اشاره کرده‌ایم:
- سپر استاندارد
این نوع سپرها در خودروهای سواری بکار می‌روند و فاقد ویژگی‌هایی همچون پله‌ها یا قلاب‌ها هستند. در واقع سپر استاندارد خودروهای سواری یک پوشش پلاستیکی همرنگ بدنه است که باعث جذب انرژی برخوردهای کم سرعت وسایل نقلیه با یکدیگر می‌شود.
- سپر پله‌ای
شاسی بلندها، وانت پیکاپ و برخی خودروهای دیگر از سپرهایی با فضای پله مانند در مرکز خود استفاده می‌کنند. این فضای ویژه درست زیر پلاک خودرو طراحی می‌شود و معمولاً دارای حفره‌هایی برای نصب قلاب‌هاست.
- سپر کابوی
سپرهای بلند و هوی دیوتی موسوم به کابوی معمولاً دارای پوشش کرومی هستند و در کامیون‌های قدیمی دیده می‌شوند. چنین سپرهایی بیشتر برای تریلرهای سنگین‌وزن در نظر گرفته می‌شوند.
- سپر لوله‌ای
معمولاً چنین سپرهایی را در محصولات جیپ و شاسی بلندهای تیونینگ شده می‌بینید. سپرهای لوله‌ای دارای فریمی از جنس فولاد هستند که در برابر نیروهای وارد شده مقاومت بیشتری خواهند داشت.