انواع مکمل سوخت؛ خودروی شما به کدام افزودنی سوخت نیاز دارد؟
تا‌به‌حال به این فکر افتاده‌اید کاری کنید تا بنزینی که در باک خودرویتان می‌ریزید، بهتر بسوزد؟ گاهی استفاده از بنزین نامناسب، می‌تواند باعث بروز مشکلات اساسی در موتور شود. مکمل بنزین به شما این امکان را می‌دهد که بهره‌وری بنزین را بیشتر کنید. مکمل‌ها به‌ویژه برای خودروهای قدیمی، وسایل نقلیه دیزلی و همچنین رانندگی در محیط‌های خاص، بسیار کاربردی هستند. همراه‌مان بمانید؛ در این مطلب هرآنچه را که نیاز است درباره مکمل‌های سوخت بدانید، برایتان می‌گوییم.
مکمل بنزین چیست؟
مکمل بنزین مایعی است که به‌همراه بنزین در باک ریخته می‌شود. پاک‌کننده‌های سیستم، روان‌کننده‌ها و تقویت‌کننده‌ها، هرکدام نوعی مکمل بنزین هستند که می‌توانند عملکرد سوخت خودرو را بهتر کنند. مکمل‌های بنزین معمولا در مقادیر کم استفاده می‌شوند.
کیفیت بنزینی که استفاده می‌کنید هرقدر هم که خوب باشد، بازهم به مکمل بنزین نیاز دارید.
به‌طور کلی، مکمل‌ها این کارها را انجام می‌دهند:
- به حرکت بهتر بنزین کمک می‌کنند. مثلا مکمل‌های تمیزکننده با سوخت مخلوط می‌شوند و رسوبات سنگین را از بین می‌برند، اصطکاک را کاهش می‌دهند و جریان سوخت را روان‌تر می‌کنند.
- قطعات خودرو مانند انژکتورها و شیرها باید عاری از هرگونه آلودگی باشند تا بهترین عملکرد را داشته باشند. مکمل‌های تمیزکننده می‌توانند مشکلات مربوط به عملکرد با تأخیر و سخت روشن شدن خودرو را برطرف کنند.
- مکمل‌های روان‌کننده به قطعات کمک می‌کنند که بهتر و کارآمدتر حرکت کنند.
- افزایش عدد اکتان (که باعث بهبود عملکرد می‌شود) و جلوگیری از خراب شدن سوخت در طول زمان، از دیگر کارکردهای مکمل‌هاست.
انواع مکمل‌های سوخت
۱. مکمل تثبیت‌کننده سوخت
این افزودنی با جذب آب، کارایی بنزین را بهتر می‌کند. اگر بخارهای آب وارد سوخت شود، کارایی سوخت کم می‌شود و باعث می‌شود خودرو به‌سختی استارت بخورد و موتور دچار خوردگی شود. مکمل تثبیت‌کننده سوخت، این فرایند را متوقف و کیفیت بنزین را حفظ می‌کند.
اگر قرار است خودرویتان بیش از یک ماه در پارکینگ بماند، مقداری مکمل تثبیت‌کننده سوخت به آن اضافه کنید؛ به‌خصوص اگر هوا سرد است.
۲. مکمل تقویت‌کننده اکتان
تا قبل از دهه ۷۰ میلادی، تترا-اتیل سرب با اکتان بالا، به‌عنوان مکملی در بنزین استفاده می‌شد. اما زمانی که به خطرات سرب برای سلامتی پی برده شد، استفاده از آن متوقف شد. هنوز هم برخی از مردم همچنان به‌دنبال سوخت با اکتان بالا هستند.
بنزین با اکتان بالا، قدرت موتور را افزایش می‌دهد، زیرا می‌تواند نسبت تراکم را بیشتر کند. هرچه نسبت تراکم بالاتر باشد، هوای بیشتری در سیلندرهای موتور وجود خواهد داشت؛ درنتیجه فرآایند سوختن سوخت بهتر انجام می‌شود.
موتورها معمولاً برای کار با سطوح اکتان خاصی طراحی می‌شوند. اگر عدد اکتان سوخت پایین باشد، صدای تق‌تق (ناک زدن) در موتور شنیده می‌شود و موتور نمی‌تواند کارایی لازم را داشته باشد.
اگر صدای ناک زدن خودرو می‌آید، احتمالاً به تقویت‌کننده اکتان نیاز دارد. برخی از خودروهای قدیمی که موتورهای با تراکم بالا دارند، بهتر است از تقویت‌کننده‌های اکتان استفاده کنند. خودروهای اسپرت و لوکس هم به مکمل اکتان نیاز دارند. تقویت‌کننده‌های اکتان را می‌توانید به‌همراه روان‌کننده استفاده کنید. روان‌کننده‌ها باعث کاهش سایش قطعات می‌شوند که درنتیجه موتور زیاد داغ نمی‌شود.
۳. مکمل ستان دیزل
در موتورهای دیزلی، بالا بودن سطح ستان، باعث احتراق سریع‌تر و بهبود مصرف سوخت می‌شود. تأخیر کوتاه بین پاشش سوخت و احتراق، نشان‌دهنده بالا بودن ستان است و تأخیر طولانی، نشانه‌ای از پایین بودن سطح ستان است که می‌تواند منجر به احتراق ناقص و صداهای زیاد شود. بنزینی که اکتان بالایی دارد، آهسته‌تر می‌سوزد؛ اما بالا بودن سطح ستان در گازوئیل باعث می‌شود که سوخت سریع‌تر بسوزد.
توجه داشته باشید که سطح مناسب ستان در وسایل نقلیه مختلف، با هم تفاوت دارد.
۴. مکمل پاک‌کننده انژکتور
انژکتور پاشش سوخت را کنترل می‌کند. سوخت تحت فشار، از طریق نازل رانده می‌شود و از انتهای دیگر انژکتور به بیرون پاشیده می‌شود تا راحت‌تر بسوزد. زمانی که انژکتور مسدود شود، کل فرآیند احتراق سوخت به مشکل می‌خورد، قدرت و شتاب موتور کم و عملکرد آن مختل می‌شود؛ حتی زمانی که دور موتور کم است. چنین مشکلاتی در هوای سرد بسیار شایع‌اند.
مکمل پاک‌کننده انژکتور از گرفتگی این سیستم و جمع شدن رسوبات کربن حاصل از فرآیند احتراق جلوگیری می‌کند.
به‌طور کلی، مکمل‌ها می‌توانند تأثیر زیادی در کاهش رسوبات داشته باشند. همچنین، می‌توانند انتشار هیدروکربن، مونوکسید کربن و اکسید نیتروژن را کاهش دهند.
۵. مکمل بنزین ضد ژل دیزل
سوخت دیزل با هوای سرد، میانه‌ای ندارد؛ چراکه دمای پایین باعث می‌شود ذرات موم پارافین در سوخت متبلور و لوله‌ها و فیلترها مسدود شوند. هوای سرد می‌تواند عملکرد موتور را مختل کند و حتی از روشن شدن موتور هم جلوگیری کند. مکمل ضدژل دیزل می‌تواند نقطه انجماد سوخت را پایین بیاورد. این مکمل بهتر است قبل از اینکه فصل سرما برسد، استفاده شود. البته اگر هوا سرد شده است، همچنان می‌توانید از این مکمل استفاده کنید و نگران آسیب دیدن موتور نباشید.
۶. مکمل اتانول
بنزین حاوی مقداری اتانول است. این گاز به کاهش انتشار آلاینده‌هایی مانند مونوکسید کربن کمک می‌کند. درحقیقت، سوخت اتانول، دوست‌دار محیط زیست است. مکمل اتانول می‌تواند برای سوخت‌های اتانول مفید باشد؛ چراکه گاز را تثبیت و به تمیز نگه داشتن موتور کمک می‌کند.
اما مشکل اصلی اتانول، تمایلش به جذب آب از هواست که کارایی آن را به‌شدت کاهش می‌دهد. همچنین، برخی از موتورهای قدیمی‌تر برای سوخت اتانول ساخته نشده‌اند و ممکن است رسوب در آنها تجمع کند.
۷. مکمل تصفیه بنزین
تصفیه بنزین می‌تواند باعث عملکرد بهتر و پیشگیری از خرابی موتور شود. مکمل‌های تصفیه بنزین، اغلب رسوبات کربن را از سوخت حذف می‌کنند. می‌توانید مکمل‌های تصفیه بنزین را با افزودنی‌های تخصصی‌تر مانند تقویت‌کننده‌های اکتان ترکیب کنید. اگر به‌دنبال مکملی هستید که خودروی شما را از خرابی و فرسایش نجات دهد، مکمل تصفیه بنزین بهترین گزینه برای شماست.
می‌توانید از مکمل‌های بنزین چندمنظوره استفاده کنید. بعضی مکمل‌ها بهره‌وری سوخت را افزایش می‌دهند، دریچه‌ها و محفظه احتراق را تمیز می‌کنند و از خراب شدن بنزین جلوگیری می‌کنند.
چطور از مکمل بنزین استفاده کنیم؟
گاهی با هر بار بنزین زدن باید از مکمل بنزین استفاده کنید. اما گاهی هم مکمل برای مدت طولانی‌تری در باک می‌ماند. برای اینکه مطمئن شوید چه موقع باید به سوخت مکمل اضافه کنید، برچسب روی مکمل را بررسی کنید.
بهتر است مکمل را قبل از اینکه بنزین بزنید، در باک بریزید. این کار باعث می‌شود سوخت و مکمل به‌خوبی با هم ترکیب شوند.
بهترین نکته درباره مکمل‌ها این است که به موتور خودرو آسیب نمی‌رسانند حتی اگر از مکمل اشتباهی استفاده کنید! بااین‌حال، برخی از افزودنی‌ها می‌توانند به سنسورهای خودرو آسیب بزنند، به‌خصوص اگر در مقادیر زیاد استفاده شوند. بنابراین، قبل از استفاده از هر مکمل، حتماً برچسب روی آن را بخوانید و دفترچه راهنمای سازنده خودروی خود را مطالعه کنید. به‌طور معمول شرکت‌های سازنده خودرو، مکمل‌های سازگار با خودرو را در دفترچه راهنما معرفی می‌کنند
بررسی اهمیت استفاده از مکمل سوخت در انواع خودرو
خودروهای معمولی، فقط ۱۲ تا ۳۰ درصد از انرژی شیمیایی موجود در بنزین را به انرژی جنبشی تبدیل می‌کنند. یعنی در بهترین حالت حدود ۷۰ درصد از این انرژی در موتور هدر می‌رود. بنابراین، هرکاری که برای بهبود کارایی سوخت انجام شود، باعث می‌شود که بهره‌وری سوخت بیشتر شود.
استفاده از مکمل‌ها در شرایط زیر مناسب‌تر است:
o خودروهای قدیمی: مکمل‌های سوخت برای خودروهای کارکرده مناسب‌ترند. چون این خودروها برای انواع سوخت‌های مختلف ساخته شده‌اند و نیازهای متفاوتی نسبت به خودروهای مدرن دارند. سوپاپ‌های قدیمی، موتورهای با تراکم بالا و قطعات قدیمی، به مکمل نیاز دارند تا بتوانند همانند روز اول کار کنند.
o فصل‌های سرد: اگر در فصول سرد از خودرویتان استفاده نمی‌کنید، بهتر است در باک آن مکمل تثبیت‌کننده بریزید تا سوخت سالم بماند.
o وسایل نقلیه دیزلی: موتورهای دیزلی، ساختار موتور و ترکیب سوخت متفاوتی دارند. تثبیت‌کننده‌ها، ضدیخ و مکمل‌های ضدژل، همگی می‌توانند مزیت‌های زیادی برای خودروهای دیزلی داشته باشند.
نکات تکمیلی
- هر مکمل کارکرد خاصی دارد. باید از مکمل مناسب خودروی خود استفاده کنید.
- استفاده از تقویت‌کننده اکتان در یک ماشین مدرن، ممکن است سطح اکتان را به بالاتر از حد لازم برای موتور برساند. در این شرایط هیچ سودی برای خودرو نخواهد داشت.
- مکمل تثبیت‌کننده برای خودرویی که هر روز از آن استفاده می‌کنید، مناسب نیست. این مکمل باید زمانی استفاده شود که قرار است خودرو مدتی در پارکینگ بخوابد.
- مکمل‌ها می‌توانند باعث شوند موتور خودرو کارآمدتر کار کند، سریع استارت بخورد و سرعت خوبی داشته باشد.
- اساس استفاده از مکمل‌ها، پیشگیری از تعمیر و خرابی خودروست. مکمل‌ها می‌توانند رسوبات داخل موتور را پاک کنند و از تعمیرات پرهزینه موتور درنتیجه‌ی خوردگی قطعات، جلوگیری کنند.
سؤالات متداول
۱. چقدر مکمل به سوخت اضافه کنم؟
۵۶تا ۸۵ گرم مکمل بنزین برای ۳۸ لیتر بنزین یا سوخت دیزل. البته این میزان به نوع مکمل و دستورالعمل سازنده آن بستگی دارد.
۲. آیا می‌توانم مکمل سوخت را به باک پُر اضافه کنم؟
مهم نیست باک خالی باشد یا پر. اما بهتر است زمانی که باک خالی است یا سه‌چهارم آن پُر است، مکمل را در باک بریزید و بعد روی آن بنزین بریزید.
۳. هر چند وقت یک‌بار باید در باک مکمل بریزم؟
برای پاک‌کننده‌های انژکتور سوخت، حدودا هر ۴,۸۰۰ کیلومتر از این مکمل استفاده کنید. اگر خودرو جدید یا بنزین باکیفیت باشد، معمولا تا ۱۶ هزار کیلومتر نیازی به مکمل سوخت ندارید.
۴. آیا مکمل‌های بنزین واقعاً مفیدند؟
اگر از مکملی با کیفیت بالا استفاده کنید، بله.