ایربگ ماشین چیست و چگونه عمل میکند؟ بررسی مزایا و معایب کیسه هوای خودرو
همانطور که میدانید وجود کیسه هوا یا ایربگ ماشین، برای دستیابی به استانداردهای خودروسازی الزامی است. ایربگ ماشین در حوادث رانندگی، شدت آسیب وارد شـده به سرنشینان را کاهش میدهد. طراحان خودرو با پیشرفت تکنولوژی، آپشنهای زیادی را به ماشینها اضافه کردهاند که مهمترین آنها کیسه هوای ماشین است. اهمیت این آپشن زمانی مشخص میشود که وجود آن برای به دست آوردن استانداردهای ایمنی بسیار بالا است.
ایربگ چیست؟
شاید با خواندن مقدمه متن، این سوالات برایتان به وجود آمده باشد که کیسه هوای ماشین چیست؟ ایربگ در چه سرعتی باز میشود؟ آیا باز شدن کیسه هوا باعث آسیب رساندن به سرنشین خودرو میشود؟ نقش کیسه هوا در تصادفات خودرو چیست؟ در ادامه قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم. احتمالاً میدانید که کیسه هوای ماشین یکی از مهمترین نوآوریها در زمینه ایمنی خودرو است. ایربگهای ماشین در هنگام تصادفات به صورت بالشتکهایی به سمت سرنشین بیرون میآیند و از بروز آسیب به افراد میکاهند. ایربگ خودرو در واقع یک بالشتک اضطراری است که در حوادث به وسیله هوا پر میشود. این بالشتک به شکل یک محافظ، میان سرنشین و خودرو قرار میگیرد. بنابراین از برخورد مستقیم سرنشین با اجسام داخلی مانند فرمان یا داشبورد جلوگیری میکند. ایربگ ماشین یکی از حیاتیترین و مهمترین اجزای ایمنی خودروهای امروزی محسوب میشود. کیسه هوای ماشین تقریباً در تمام خودروهای جدید وجود دارد. در ادامه بررسی میکنیم که این کیسههای هوای خودرو چگونه کار میکنند و چه اهمیتی دارند.
اهمیت وجود ایربگ ماشین
ایمنی خودرو هم مانند بسیاری موارد دیگر در طول سالیان گذشتـه شامل تغییرات زیادی شـدهاست. برای مثال بد نیست بدانید که در سال ۱۹۹۱ سرنشینان صندلیهای عقب از نظر قانونی ملزم به بستـن کمربندهای ایمنی بودند، اما اکنون همه خودروهای جدید دارای مجموعهای از تجهیزات ایمنی از جمله کیسههای هوا مخصوص سرنشینان پشت هستند. کمربندهای ایمنی، سرنشینان را در جای خود ثابت نگه میدارند اما نمیتوانند مانع از برخورد قسمت بالایی بدن، به خصوص سر، با اجسام شوند. بنابراین وجود ایربگ در کنار کمربند ایمنی، باعث امنیت و ایمنی بیشتر می شود
بررسی نحوه عملکرد ایربگ ماشین
احتمالا میپرسید ایربگ ماشین چگونه کار میکند؟ بهتر است بدانید عملکرد کیسه هوای خودرو در اکثر وسایل نقلیه مدرن، بر اساس ترکیبی از یک سیستم کنترل الکترونیکی و یک ژنراتور گاز است. برای پر شـدن ایربگها از ترکیبات شیمیایی مانند آزید سدیم (NaN3) استفاده میکنند. آزید سدیم فشار را با سرعت نسبتاً زیادی افزایش میدهد و در نتیجه کیسه هوا به سرعت پر میشود. البته باید بدانید که سدیم آزید یک ماده سمی است که البته به سرعت به سدیم و نیتروژن تجزیه میشود. همین موضوع موجب شدهاست که تحقیقات دیگری در مورد استرانسیم انجام شود و محققان به دنبال جایگزینی برای آزید سدیم باشند.
سیستم کنترل الکترونیکی (ACU) لحظه فعالسازی را با توجه به دادههای جمعآوری شده به وسیله مجموعه سنسورها مشخص میکند. دادهها معمولاً از قسمتهای مختلف خودرو مانند سیستم ترمز و شتاب جریان یا فشار روی بخشهای مختلف ساختار خودرو جمعآوری میشوند.
در صورت بروز یک برخورد قوی، سیستم کنترل الکترونیکی، ژنراتور گاز را فعال میکند. در نتیجه انفجاری رخ میدهد که کیسه پلی آمید را با گاز مربوطه پر میکند. تمام این فرآیند در طول چند ده میلی ثانیه انجام میشود. اطمینان از فعال شـدن کیسههای هوا در کوتاهترین زمان ممکن برای اطمینان از سلامت راننده و سرنشینان دارای اهمیت زیادی است. همچنین باید بدانید که بعد از فعال شـدن کیسههای هوا، گاز به اجزای سازنده آن (نیتروژن و سدیم) تجزیه شده و از سوراخهای مخصوصی خارج میشود تا از بروز آسیب اضافی جلوگیری کند.
باز شـدن کیسه هوا معمولاً بخشی از یک برخورد خواهد بود بنابراین طبیعی است که در بین نیروها و صدای تصادف متوجه آن نشوید. البته با توجه به شدت برخورد میزان این صدا میتواند متفاوت باشد. گاهی باز شدن کیسه هوا باعث ایجاد صدایی زنگ مانند در گوش سرنشینان میشود؛ همچنین ممکن است مقداری پودر تالک روی بدن خود ببینید که هر دو کاملاً طبیعی است.
آیا ایربگ ماشین میتواند خطرناک باشد؟
مزایای استفاده از کیسه هوای خودرو بسیار بیشتر از خطرات آن است. در مورد کیسههای هوا باید بدانید که این کیسهها برای سرنشینانی طراحی شدهاند که از کمربند ایمنی استفاده میکنند. بنابراین اگر کمربند ایمنی خود را نبستهاید، بهتر است کیسه هوا خودرو را غیرفعال کنید.همچنین موضوع مهم دیگر در مورد استفاده از کیسه هوا و قرار گیری کودکان است. دقت داشته باشید در زمان فعال بودن کیسههای هوا، کودکان را در صندلی جلو قرار ندهید؛ چونکه باز شدن کیسه هوا به کودکان آسیب میرساند. صندلی کودک باید همیشه در قسمت عقب خودرو قرار بگیرد.
احتمالا میپرسید آیا ایربگ ماشین بدون بستن کمربند کار میکند؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله؛ ایربگ در صورت فعال بودن حتماً کار میکند اما سطح استاندارد حفاظتی را فقط در صورت بسته بودن کمربندها میتوان تضمین کرد.
آیا ایربگ ماشین به صورت خودکار خاموش میشود؟
مانند سایر سیستمهای موجود در خودروها، ایربگها هم در معرض انواع مشکلات و خرابیها قرار دارند. در برخی شرایط خرابی قطعات میتواند منجر به فعال نشـدن کیسه هوای ماشین در زمان تصادف شود. اولین نشانه سلامت کیسه هوای ماشین چراغ کیسه هوا است. این چراغ در برخی خودروها روی داشبورد قرار دارد. بهتر است به محض روشن شدن چراغ کیسه هوا، مشکل را برطرف کنید.
نکات مهم برای کاهش آسیب در زمان استفاده از ایربگ ماشین
همانطور که گفتیم، وجود ایربگ ماشین و استفاده از آن دارای اهمیت زیادی است. البته این آپشن حفاظتی در کنار مزایای بیشمار، میتواند باعث وجود آسیبهایی به سرنشینان شود که برای جلوگیری و کاهش این آسیبها بهتر است به نکات زیر توجه کنید
- کیسه هوای ماشین باید حدود ۲۵ سانتیمتر با سرنشین فاصله داشتـه باشد. در صورت رعایت نکـردن این فاصله ممکن است در زمان باز شدن کیسه هوای ماشین، آسیبهایی به گردن و سر افراد وارد شود. بنابراین اگر قادر به حفظ این فاصله در زمان رانندگی نیستید، پیشنهاد ما خاموش کردن کیسه هوا است.
- در صورتی که فاصله سرنشین تا ایربگ کمتر از ۲۵ سانتیمتر باشد، بهتر است صندلی را کمی به عقب هدایت کرد. راننده هم میتواند از طریق تغییر زاویه فرمان فاصله ۲۵ سانتیمتری را رعایت کند.
- دقت داشتـه باشید که تنظیمات کیسه هوا باید دقیق و مطابق با استانداردهای کارخانهای باشد.
- بهتر است هیچ مانعی بین سرنشین جلو و ایربگ وجود نداشته باشد.
- در صورت همراه داشتن وسایلی مانند عصا و چتر، آنها را در قسمتی از خودرو قرار دهید که بین سرنشین و ایربگ قرار نگیرند.
- در هنگام رانندگی دستها را روی محفظه ایربگ قرار ندهید. فرمان را طوری تنظیم کنید که کیسه هوا روی سینه باز شود.
- از قرار دادن کودکان در قسمت جلو خودرو خودداری کنید.
- اشیاء خطرناک و تیز را در داشبورد قرار ندهید.
- حتما از کمربندی ایمنی در هنگام رانندگی استفاده کنید.