دسته موتور خودرو چیست و چه کاربردی دارد؟
پیشرانه‌های درون‌سوز به دلیل ماهیت خود در زمان کارکرد لرزش‌های زیادی دارند و به همین خاطر خودروسازان به فکر راهی برای کاهش لرزش‌ها و ناهنجاری آن‌ها در زمان استفاده بودند. همین امر منجر به استفاده از قطعه‌ای شد که امروزه با نام دسته موتور شناخته می‌شود؛ اما دسته موتور خودرو چیست و چه وظایفی بر عهده دارد؟ در ادامه با این قطعه مهم در وسایل نقلیه آشنا خواهیم شد.
دسته موتور خودرو چیست؟
دسته موتورها در طیف وسیعی از وسایل نقلیه، هواپیماها و حتی تجهیزات صنعتی بکار می‌روند و باعث می‌شوند پیشرانه‌ها نرم‌تر و آرام‌تر کار کنند. این قطعات که با نام ایزوله کننده نیز شناخته می‌شوند سبب حفظ پیشرانه در جای خود شده و انرژی ناشی از کار کردن پیشرانه را جذب می‌کنند. دسته موتورهای لاستیکی جزو بهترین گزینه‌ها برای جذب لرزش‌ها و ارتعاشات پیشرانه هستند و حتی از نظر دفع و پراکنده کردن گرمای تولیدی نیز قابلیت‌های مناسبی دارند
دسته موتور خودرو بخشی از شاسی است که پیشرانه را در جای خود نگه می‌دارد. این قطعه به دفع لرزش‌ها و کاهش سر و صدا کمک کرده و از پیشرانه پشتیبانی می‌کند. همچنین این قطعه مهم وزن پیشرانه را نیز تحمل می‌کند. همان‌طور که می‌دانید روشن شدن و ادامه عملکرد پیشرانه‌های درون‌سوز با لرزش و صدا همراه است و به همین خاطر استفاده از دسته موتورها باعث می‌شود این لرزش‌ها جذب شده و رانندگان تجربه سواری لذت‌بخش‌تری داشته باشند. همچنین دسته موتور به کاهش صدای ورودی پیشرانه به کابین کمک می‌کند. پیشرانه بدون وجود دسته موتور لرزش‌های زیادی خواهد داشت.
اجزای دسته موتور خودرو
در ادامه اجزای اصلی دسته موتور خودرو را خدمت شما عزیزان معرفی می‌کنیم:
- بدنه لاستیکی
بخش لاستیکی دسته موتور از چندین ماده مختلف با دوام زیاد تولید می‌شود. بدنه لاستیکی دسته موتور مهم‌ترین بخش آن به شمار می‌رود زیرا وظیفه جذب انرژی را بر عهده دارد.
- بوش آستین
این بخش دسته موتور معمولاً از فولاد ساخته می‌شود تا استحکام و انعطاف بیشتری را به قطعه موردبحث ببخشد.
- پیچ اتصال
همان‌طور که نام این بخش نشان می‌دهد، پیچ اتصال باعث وصل شدن دسته موتور به پیشرانه، گیربکس و سایر بخش‌های لازم می‌شود. البته برخی دسته موتورها پیچیده‌تر هستند و شاید برخی نیز به سادگی داشتن یک بوش و پیچ باشند.
دلایل خرابی دسته موتور خودرو
دلایل زیادی برای خرابی این قطعه وجود دارد که در ادامه به برخی از رایج‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- نصب نادرست دسته موتور
اگرچه خود شما نیز می‌توانید این قطعه را در خودرو نصب کنید اما توصیه می‌کنیم این کار را به دست یک مکانیک باتجربه بسپارید. واضح است که نصب نادرست چنین قطعه مهمی باعث خرابی زودرس آن خواهد شد و شاید هزینه‌های دیگری را نیز به شما تحمیل کند.
- استهلاک
یکی از دلایل اصلی خرابی دسته موتور استهلاک آن است. این قطعات معمولاً از لاستیک تولید می‌شوند و با گذشت زمان کیفیت آن‌ها کمتر شده و انعطاف خود را از دست می‌دهند. گذشت زمان و فشارهای وارده می‌تواند باعث ایجاد ترک‌های کوچک روی دسته موتورهای پر از مایع شود و نهایتاً نشتی این قطعه رخ دهد. با مشاهده علائم نشتی و سایر نشانه‌ها که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم باید نسبت به تعویض دسته موتور اقدام کنید.
- رانندگی خشن و بی‌مهابا
رانندگی خشن و بی‌مهابا که با افزایش دور موتور و گرفتن و رها کردن مکرر کلاچ همراه است آسیب‌های زیادی به دسته موتور خودرو وارد می‌کند. برای افزایش طول عمر این قطعه بهتر است سبک رانندگی متفاوتی را در پیش بگیرید.
- تصادفات شدید
درصورتی‌که با خودرو تصادف شدیدی را تجربه کرده باشید حتماً دسته موتورها را بررسی نمایید. همچنین پس از خرید دسته موتورهای جدید از عدم آسیب دیدن محل نصب آن نیز اطمینان حاصل کنید.
- نشتی روغن روی دسته موتور
اگر متوجه هرگونه نشتی در پیشرانه شدید باید علاوه بر رفع نشتی نسبت به بررسی دسته موتورها اقدام کنید. هرگونه نشتی می‌تواند روی این قطعه تأثیرگذار باشد. برای مثال ریختن روغن‌موتورروی دسته موتور باعث نرم‌تر شدن لاستیک و نهایتاً خرابی آن شود.
علائم خرابی دسته موتور
رایج‌ترین و واضح‌ترین علائم خرابی قطعه موردبحث شامل موارد زیر هستند:
- کج شدن یا پایین رفتن پیشرانه
در خودروهایی که دسته موتور آن‌ها در بالا نصب شده است خرابی قطعه باعث پایین رفتن پیشرانه یا کج شدنش خواهد شد. اگر دسته موتور در پایین یا دیگر بخش‌های پیشرانه نصب شده باشد شاید تشخیص خرابی آن سخت‌تر باشد.
- لرزش‌های غیرعادی پیشرانه
نشانه بعدی خرابی قطعه یاد شده کوبیدن و لرزش غیرعادی پیشرانه است که معمولاً در زمان استارت زدن بیشتر خودش را نشان می‌دهد. درصورتی‌که چنین علائمی را مشاهده کردید فورا باید دسته موتور را تعویض نمایید. همچنین صدای پیشرانه نیز در مقایسه با حالت عادی بیشتر خواهد بود.
- صدای تق‌تق پیشرانه
درصورتی‌که دسته موتور خودرو خراب شده باشد صدای بسیار آزاردهنده تق‌تق به گوش خواهد رسید. معمولاً این صدا از داخل پیشرانه به گوش می‌رسد و با کاهش یا افزایش سرعت خودرو بسیار واضح خواهد بود.
- حرکات بیش از حد پیشرانه
با خرابی دسته موتور شاهد حرکت رو به جلو، عقب یا جانبی پیشرانه خواهید بود. این موضوع در زمان افزایش و کاهش سرعت بیشتر مشهود است.
طول عمر دسته موتور
معمولاً دسته موتورها را باید بین ۵ تا ۷ سال تعویض کرد. البته بررسی منظم آن‌ها در هر بار سرویس خودرو توصیه می‌شود. هرچند باید به این نکته اشاره کرد که طول عمر دسته موتور خودرو به فاکتورهای مختلفی از جمله میزان باری که تحمل می‌کند و همچنین محل نصب آن بستگی دارد.