در بسیاری از کشورها میزان مصرف سوخت بر اساس مقدار بنزین یا گازوئیلی که در هر ۱۰۰ کیلومتر می سوزد، تعیین می شود. این عدد به شرایط رانندگی بستگی داشته و بر این اساس متغیر است. به عنوان مثال پیمودن ۱۰۰ کیلومتر خارج از شهر نسبت به طی کردن همین مسافت داخل شهر به سوخت کمتری نیاز دارد. توقف در ترافیک، تعویض مکرر دنده، تغییر سرعت رانندگی و … در مقدار سوختی که هنگام رانندگی مصرف می شود، موثر است.
جهت اندازه گیری سوخت مصرفی وسیله نقلیه خود طبق مراحل زیر عمل کنید:
• اولین مسئله خالی شدن کامل باک بنزین است؛ بنابراین صبر کنید تا نشانگر بنزین به نقطه E برسد.
• سپس عدد کیلومترشمار را یادداشت کنید.
• باک بنزین را پر کرده و مانند روزهای قبل از وسیله نقلیه تان استفاده کنید.
• وقتی مصرف سوخت به صفر رسید مجددا عدد کیلومترشمار را بررسی و یادداشت کنید.
• حال باید عدد جدید را از عدد اولیه کم کنید.
• مقدار بنزین موجود در باک بر حسب لیتر را به عددی که در مرحله قبل به دست آورید تقسیم کرده و حاصل را در ۱۰۰ ضرب کنید.
• عددی که حاصل می شود، میزان مصرف سوخت خودرو شما به ازای پیمایش هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر خواهد بود.
همان طور که اشاره شد، شرایط و حالات مختلف رانندگی بر میزان سوخت مصرفی تاثیرگذار است؛ بنابراین برای آن که بتوانید عدد دقیق تری از مقدار بنزینی که می سوزد به دست آورید باید در آن را در سه حالت زیر اندازه گیری کنید:
• رانندگی در شلوغی و ترافیک سنگین
• رانندگی در جاده و خارج از شهر
• رانندگی در داخل شهر
حال باید از این سه عدد میانگین بگیرید تا مصرف سوخت ترکیبی خودروتان به دست آید.
این عدد را با عددی که به عنوان میزان مصرف سوخت اتومبیلتان در دفترچه راهنما قید شده مقایسه کنید؛ اگر عددی که شما محاسبه کردید از مقدار درج شده در دفترچه راهنما بیشتر بود به این معنا است که مصرف سوخت وسیله نقلیه شما از حد استاندارد بیشتر است و حتما نقص و ایرادی در آن وجود دارد.
مسئله مصرف سوخت خودرو نکته ای است که به دغدغه بسیاری از رانندگان تبدیل شده است؛ عوامل متعددی سبب افزایش مصرف سوخت می شوند که در ادامه به بررسی آن ها و راه های کاهش مصرف سوخت می پردازیم:
افزایش حدود ۱۰ درصدی مصرف سوخت در فصل زمستان امری طبیعی است؛ موتور برای راه اندازی در سرما به انرژی بیشتری نیاز داشته و استفاده از زنجیر چرخ یا لاستیک زمستانی نیز به دلیل افزایش اصطکاک سبب بالا رفتن مصرف سوخت می شود. استفاده از بخاری و کم شدن باد لاستیک ها از دیگر عواملی است که بر افزایش مصرف سوخت خودرو در زمستان موثر است.
اگر مدتی است که متوجه افزایش مصرف سوخت خودروتان شده اید، توصیه می شود حتما وضعیت موتور را بررسی کنید. تنظیم نبودن موتور از جمله مواردی است که می تواند به افزایش مصرف سوخت منجر شود. ایراداتی که به بخش های مختلف موتور و محفظه احتراق خودرو مربوط می شوند از درجه اهمیت بالایی برخوردار بوده و بر طرف کردن آن را باید در اولویت قرار دهید. تنظیم نبودن موتور و افزایش مصرف سوخت به قدری مسئله مهمی است که در صورتی که رفع نشود معاینه فنی به خودرو تعلق نخواد گرفت.
یکی دیگر از پارامترهایی که بر مصرف سوخت اتومبیل تاثیر می گذارد، سرعت رانندگی است. رعایت سرعت مناسب به کاهش مصرف سوخت کمک کرده و ایمنی راننده و سرنشینان را نیز تامین می کند. حین انجام حرکت های نمایشی با ۸ کیلومتر بر ساعت افزایش سرعت، حدود ۷ تا ۸ درصد مصرف سوخت بیشتر می شود.
در توقف های طولانی حتما خودروتان را خاموش کنید تا از اتلاف سوخت جلوگیری نمایید. روشن ماندن ماشین در حالی که حرکتی نمی کند، تنها موجب افزایش مصرف بنزین و استهلاک بیشتر قطعات موتور می شود. امروزه در برخی خودروها سیستم استاپ استارت (stop start) به طور خودکار اتومبیل را حین توقف خاموش می کند.
مسئله دیگری که بر مصرف سوخت تاثیر می گذارد، تنظیم نبودن فرمان است؛ کنترل خودرویی که فرمان آن نامیزان است دشوار بوده و رانندگی با چنین شرایطی در معابر ناهموار سبب افزایش حدود ۱۰ درصدی مصرف سوخت می شود. برای تشخیص تنظیم نبودن فرمان باید فرمان اتومبیل را مستقیم نگه دارید و مسیر حرکت خودرو را بررسی کنید؛ اگر حرکت مستقیم نبوده و به اطراف متمایل شد یعنی فرمان نامیزان است و باید فورا به این مشکل رسیدگی شود.
ترمز کردن ناگهانی یا افزایش شتاب غیر اصولی شوکی به موتور وارد کرده و مصرف سوخت را افزایش می دهد. کم و زیاد کردن مداوم سرعت حین رانندگی عامل دیگری است که به افزایش مصرف سوخت منجر می شود. بنابراین پیشنهاد می کنیم هنگام رانندگی در بزرگراه ها سیستم کروز را فعال کنید تا با سرعت ثابت رانندگی کرده و اگر گیربکس خودروتان دستی است، تا آن جا برایتان مقدور است با دنده بالا رانندگی کنید. به این ترتیب دور موتور و به دنبال آن مصرف سوخت کاهش پیدا می کند.
درپوش باک بنزین یکی دیگر از عوامل موثر بر میزان سوخت مصرف شده است؛ اگر درب باک معیوب باشد یا به طور کلی باک بنزین خودرو فاقد درپوش باشد، علاوه بر خروج بخار بنزین و آلودگی محیط زیست، افزایش مصرف سوخت را نیز در پی دارد. پس از انجام فرایند سوخت گیری از محکم بسته شدن درب باک مطمئن شوید. معمولا وجود مشکل در درپوش باک با روشن شدن چراغ چک مشخص می شود.
سنگین بودن خودرو مصرف سوخت را افزایش می دهد. تقربیا می توان گفت هر ۴۵ کیلوگرم بار، سبب افزایش ۱ تا ۲ درصدی مصرف سوخت وسیله نقلیه شما می شود. بنابراین حتما اقلام اضافه را از صندوق عقب اتومبیلتان خارج کنید.
استفاده از روغن موتور غیراستاندارد و نامناسب با مقداری کمتر یا بیشتر از اندازه توصیه شده، پارامتر دیگری است که افزایش مصرف سوخت را به دنبال دارد. از این رو توصیه جدی ما این است که از روغن موتور باکیفیت به مقدار استاندارد استفاده کنید.
یکی دیگر از عادات اشتباهی که به افزایش مصرف بنزین منجر می شود، نگه داشتن پا روی پدال ترمز حین توقف است. این کار می تواند تا ۳۵ درصد مصرف سوخت را بیشتر کند. علاوه بر آن، سبب فرسایش لنت ترمز نیز می شود. راهکار این مسئله قرار دادن خودرو در حالت خلاص و استفاده از ترمز دستی برای توقف است.
اگر با سرعتی بیش از ۸۰ کیلومتر بر ساعت در حرکت هستید، شیشه ها را پایین نکشید. این کار بر وضعیت آیرودینامیک خودرو اثر گذاشته و موجب افزایش مقاومت آن در برابر حرکت می شود. به این ترتیب میزان مصرف سوخت نیز بیشتر می شود.
فیلتر هوای خودرو باید به موقع تعویض شود. عدم انجام این کار به موتور فشار زیادی وارد کرده و مصرف سوخت را نیز افرایش می دهد. برای اطلاع از زمان مناسب تعویض این قطعه به اطلاعات مندرج در قسمت سرویس های دوره ای دفترچه راهنمای وسیله نقلیه تان مراجعه نمایید.
رانندگی در جاده های ناهموار فشار بیشتری به ماشین وارد کرده و به لحاظ زمانی هم بیشتر از جاده های صاف و دارای آسفالت مناسب طول می کشد. در نتیجه میزان سوخت بیشتری برای پیمایش مسیرهای شنی و خاکی مصرف می شود.
عامل تاثیرگذار بعدی در میزان مصرف سوخت خودرو فشار باد لاستیک بوده که مقدار مناسب آن روی برچسب رکاب حک شده است. البته در فصول سرد سال این عدد باید کمی کمتر از عدد برچسب رکاب باشد تا اصطکاک بیشتری بین لاستیک ها و سطح جاده ایجاد شود. در صورتی که لاستیک ها کم باد باشند یا دچار ساییدگی و فرسودگی شده باشند، ترمز گرفتن دشوار بوده و مصرف بنزین نیز بیشتر می شود.
سرویس دوره ای منظم خودرو از ضرورت و اهمیت بالایی برخوردار بوده و به بررسی راندمان موتور، کارایی قطعات و شناسایی اجزای فرسوده و معیوب کمک می کند. به این ترتیب اگر وجود ایرادی بر میزان مصرف سوخت اثر بگذارد، فورا متوجه خواهید شد. به عنوان مثال معیوب بودن سیستم تعلیق و تاثیر آن بر افزایش مصرف سوخت را تنها با انجام منظم سرویس دوره ای خواهید فهمید.
از آن جایی که انرژی مورد نیاز برای به کارگیری آپشن های خودرو از سوخت آن گرفته می شود، استفاده از آپشن ها نیز می تواند از عوامل بیشتر شدن مصرف سوخت به شمار رود. بنابراین تنها در مواقع نیاز از آپشن هایی چون گرمکن صندلی استفاده کنید.