رنگ شناسی خودرو
رنگ شناسی خودرو چیست؟ با افزایش روز افزون تنوع و تعدد خودرو ها شاهد پیشرفت حرفه نقاشی خودرو هستیم. اولین لایه محافظ هر خودرو رنگ آن است. در زمان تصادف اتومبیل ها اولین صدمه به رنگ خودرو وارد می شود. اولین نیاز برای مشاغلی که با بدنه خودرو سروکار دارن داشتن اطلاعات کافی در زمینه رنگ خودرو ( رنگ شناسی خودرو ) است.
اصول نقاشی خودرو برای انواع خودروها یکسان است. در گذشته رنگ پاشی خودروها به روش سنتی انجام می شده است. اما امروزه خودروهای جدید دارای ورقه های آلیاژ دار ، قطعات پلاستیکی و رنگ شده هستند.
رنگ خودرو یکی از فاکتورهای مهم فروش خودرو است و به دلیل ورود خودروهای خارجی جدید به ایران نیاز به تغییرات اساسی در زمینه رنگ خودرو است.
تاریخچه رنگ خودرو
تاریخچه رنگ خودرو به یک قرن پیش برمی‌گردد. روکش دهی وسیله نقلیه موتوری به کمتر از چند سال پس از تأسیس کمپانی فورد توسط هانری فورد برمی‌گردد.
رنگ های اولیه خودرو لاکی بودند که از زمان قدیم نیز در صنایع دیگر استفاده می‌شدند. بیش از ۲۰ سال پیش لاک‌های خودرو توسط برس روی بدنه اعمال می‌شد سپس با سمباده صاف و بعد از آن پولیش می‌شد تا سطحی صیقلی به دست آید که این فرایند برای هر خودرو چند هفته به طول می‌انجامید. به دلیل محدودیت مواد و فرایند ، خودروهای ابتدایی از نظر رنگ متنوع نبودند. لعاب‌های خودرو در دهه ۳۰ مقدار زیادی مواد جدید و روکش‌هایی شامل رزین آلکید که برای روکش دهی مناسب تشخیص داده شده بودند ، ساخته شدند که «لعاب کوره‌ای» نام گرفتند.
فایده لعاب کوره‌ای آن است که می‌تواند با ضخامت بیشتری اعمال شود و به عبارت دیگر هزینه کمتری دارد. این سیستم نیز مانند روشهای قبلی نیازمند چندلایه رنگ و استفاده از سمباده بین لایه‌ها بود اما در روش جدید زمان به شدت کاهش می‌یافت و عمل رنگ پاشی با اسپری انجام می‌گرفت (در این دوره گان‌های مخصوص اسپری به روش اتمایز تکمیل شد) و این روش تا ۱۹۵۰ ادامه یافت.
انواع رنگ در صنعت خودرو
- رنگ های ترموپلاست : شامل رنگ روغنی ، رنگ تینر فوری و رنگ آب حلال است که توسط حرارت نرم شده است. در رنگهای ترموپلاست رزین با حرارت نرم شده و حالت پلاستیک پیدا می کند.
- رنگ های ترموست : شامل رنگ های دو جزئی می باشد. در رنگ ترموست رزین با فرآیند شیمیایی و افزودن خشک کن باعث خشک شدن رنگ می شود.
امروزه در صنعت خودروسازی بیشتر از رنگ های ترموست یا رنگ های دو پوششه استفاده می شود. رنگ هایی که در صنعت خودرو استفاده می شود با رنگ هایی که در تعمیرگاه ها استفاده می شود متفاوت است.
در کارخانه های خودروسازی رنگ از نوع کوره پخت است و در دمای بالای 160 درجه با واکنش شیمیایی خشک می شود. این کار در تعمیرگاه ها کاربرد ندارد و از رنگ هوا خشک استفاده می کنند.
انواع رنگ اتومبیل و رنگ شناسی خودرو
- رنگ های ساده یا رنگ 21
تقریبا تمامی خودروهای موجود در بازار به صورت استاندارد با این نوع رنگ ، رنگ آمیزی می شود. البته خودروهای لوکس با رنگ های خاص و سفارشی به مشتری ارائه می شوند. رنگ های ارائه شده در این طیف محدود بوده و خودروها بیشتر با رنگ های پرطرفدار مانند سفید ، مشکی ، خاکستری ، قرمز و آبی رنگ آمیزی می شوند. رنگ های ساده یا رنگ 21 یک لایه رنگ معمولی بوده که با یک روکش بی رنگ به نام لایه کیلر پوشیده می شود. این لایه علاوه بر اینکه ظاهری براق به رنگ خودرو می دهد ، مانعی برای جلوگیری از خط و خشمی باشد.
تعدادی از شرکت های خودرو سازی نیز از روش رنگ آمیزی دولایه استفاده می کنند. در این روش رنگ آکریلیک را با یک ماده سخت کننده ایزوسیانات مخلوط کرده و سپس به رنگ آمیزی خودرو با آن می پردازند. این ترکیب موجب آن شده که رنگ به بدنه خودرو چسبیده و به سادگی از آن جدا نشود. رنگ های ساده ارزان است و تنها با یک بار رنگ آمیزی به بدنه خودرو می چسبد. هنگامیکه بدنه بوسیله قطعات شن و سنگ و یا هر عامل خارجی دیگری دچار صدمه شود به راحتی و با استفاده از قلم های خشگیری موجود در بازار می توان آن را ترمیم کرد. در صورت بروز صدمات جدی تر و خراشیدگی های عمیق می توان با مراجعه به تعمیرگاه ها و مراکز خدمات رنگ خودرو با قیمتی پایین اقدام به ترمیم آن نمود.
با این وجود این رنگ ها به دلیل قیمت پایین و سرعت در رنگ آمیزی در صورت عدم رنگ آمیزی صحیح کاملا صاف و یکدست نشده و حالتی مانند پوست پرتقال را به خود خواهد گرفت. همچنین به رنگ های سفید ، مشکی ، آبی و قرمز محدود شده است و جذابیت و تنوع انواع دیگر رنگ را ندارد.
- رنگ های متالیک
رنگهای متالیک دقیقا مانند رنگ های ساده است و فقط مقدار مشخصی از پودر فلز به آنها اضافه شده است. مقدار این ترکیب در کارخانه های خودروسازی مختلف متفاوت بوده اما نسبت کلی آن چیزی در حدود 1 به 50 بوده و مقداری نزدیک به 2 درصد پودر فلز آلومینیوم به آن اضافه می شود. رنگ های متالیک از لحاظ قیمت فرق چندانی با رنگ های ساده ندارند.
با توجه به اینکه قطعات فلز موجود در اینگونه رنگها نور را به خوبی منعکس می کند ، خودروهای رنگ آمیزی شده با رنگ های متالیک معمولا درخشش بیشتری داشته و جلوه بهتری را به خودرو می دهند. خط و خش های کوچک و ریز نیز با توجه به برق فلز موجود در این رنگ ها از دور قابل تشخیص نبوده و این رنگ ها جلوه بهتری نسبت به رنگ های ساده خواهند داشت. البته رنگ های متالیک نیز مشکلات خاص خود را دارند. این رنگ ها با توجه به اینکه از مقادیر متفاوتی از براده های فلزی استفاده می کنند ، شما را در هنگام تعمیر و ترمیم رنگ دچار مشگل کرده و ممکن است که خودروی شما بعد از رنگ آمیزی مجدد و ناحیه ای ، اندکی دو رنگ بنظر برسد.
- رنگ های صدفی
رنگ صدفی مثل رنگ متالیک است. تنها تفاوت استفاده از براده های سرامیک بوده که به آنها میکا گفته می شود. ذرات میکا علاوه بر منعکس کردن ، نور تابیده شده را منکسر و طیف رنگ های زیبایی را به چشم بیننده منتقل می کند. در نتیجه خودرو که با استفاده از این نوع رنگ ها پوشیده شده باشد ، رنگ اصلی خودرو را به همراه طیفی از آن به نمایش می گذارد. این رنگ از زاویه های مختلف طیف های مختلفی از رنگ را از خود منعکس کرده و نمایی بسیار زیبا و جذاب را به خودرو می بخشد.
بر خلاف رنگ های متالیک ، براده های موجود در رنگ های صدفی از قیمت بالایی برخوردار هستند. این قیمت بسته به نوع خودرو و کلاس آن متفاوت است و در شرایطی بر قیمت خودرو نیز می افزایند. اما هزینه تعمیر و ترمیم رنگ های صدفی بسیار گران است و نیاز به متخصص با تجربه است.
- رنگ های مات
خودروهای تزئین شده با رنگ های مات مواردی نیستند که هر روزه شاهد آنها باشیم. این رنگ ها معمولا در خودروهای خاص و گران قیمت استفاده شده و ظاهری بسیار متفاوت به خودرو می بخشند. رنگ های مورد استفاده در اینگونه رنگ آمیزی شامل طیف های سیاه و خاکستری است. راه های زیادی برای مات کردن و گرفتن درخشش رنگ خودرو وجود دارد اما در صنعت خودرو این کار بیشتر توسط پوشاندن سطح رنگ ساده با پوششی از اپوکسی به همراه روکشی از PVC بوده که مانع درخشش رنگ شده و ظاهری مات و کدر به آن می دهد
این نوع رنگ آمیزی از تمامی مدل های ذکر شده گران تر است. نگهداری و ترمیم این نوع رنگ نیز بسیار سخت و دشوار است. در صورت عدم رعایت نکات توصیه شده توسط کارخانه ، رنگ های مات به سرعت دچار آسیب می شوند. برای مثال استفاده از مواد تمیز کننده عادی برای شستشو و پولیش رنگ های مات باعث تخریب و از بین رفتن لایه مات کننده پلاستیک می شود.
اجزای تشکیل دهنده رنگ اتومبیل
- رزین : برای اتصال رنگ دانه ها و ایجاد جلا در لایه رنگ
- رنگ دانه : پودر رنگ قابل حل در آب یا حلال و ایجاد پوشش در رنگ
- حلال : برای حل کردن رزین رنگ است
- تینر : برای رقیق کردن و ایجاد غلظت مناسب رنگ خودرو رنگ شناسی خودرو
لایه های رنگ اتومبیل
- لایه آستر لایه واسط میان رنگ اصلی و بدنه ماشین می باشد که کاربردهای زیادی دارد. چسبیدن خوب رنگ به بدنه ، خشک شدن سریعتر ، شره نکردن رنگ قبل از خشک شدن ، پر کردن ایرادهای سطح فلز ، مقاومت در برابر رطوبت ، مقاومت در برابر اشعه UV و سفید شدن زمینه رنگ اصلی جهت پوشش مناسب تر از مزایا لایه آستر است. این لایه سفید حدود 60 میکرون ضخامت دارد.
- رنگ اصلی ماشین بر روی لایه آستر قرار میگیرد و شامل رنگ دانه های رنگ اصلی است. این لایه بین ۲۰ تا ۳۰ میکرون ضخامت دارد. رنگ شناسی خودرو
- در رنگ های متالیک لایه دیگیری نیز وجود دارد به نام کیلر. کیلر یک لایه ضخیم و شفاف است و در آخرین مرحله و روی رنگ اصلی قرار می گیرد. وظیفه لایه کیلر محافظت از رنگ اصلی و ایجاد شفافیت و درخشندگی بیشتری میکند. لایه کیلر حدود ۵۰ میکرون ضخامت دارد.
عوامل مخرب رنگ خودرو چیست؟
- تابش نور خورشید: در ایران روزهای زیادی از سال نور خورشید به صورت مستقیم به زمین می تابد. قرار گرفتن در مقابل نور خورشید شدید به صورت مداوم برای رنگ خودرو به شدت مضر است. یرای جلوگیری از آسیب نور خورشید خودروی خود را زیر نور مستقیم خورشید از چادر خودرو استفاده کنید. در غیر این صورت و در صورت صدمه دیدن رنگ خودرو باید عملیات ترمیم و رفع افتاب سوختگی انجام شود.
با استفاده از واکس های مخصوصی می توان از آسیباحتمالی ناشی از تابش نور خورشید و اشعه ماورا بنفش رنگ خودرو جلوگیری کرد. البته نباید از این واکس ها سالی یک یا دو بار بیشتر استفاده شود. - فضولات و شیره درختان : این موارد حاوی مواد اسیدی است. این اسید باعث از بین رفتن رنگ خودرو می شود. اگر برای پارک نکردن زیر نور خورشید خودرو خود را زیر درخت پارک می کنید بدانید مشکلات دیگری به سراغ شما خواهد آمد. با مشاهده فضولات پرندگان و شیره درخت بلافاصله به تمیز کردن آن بپردازید. زیرا خسارت این موارد برای رنگ خودرو خیلی شدید است.
- کارواش نامناسب : به دلیل اینکه در بسیاری از کارواشها به دلیل بهتر تمیز شدن خودرو از مواد شیمیایی زیادی استفاده میکنند، ممکن است همین شستشو خودرو با مواد شوینده به رنگ خودرو شما آسیب بزند. پس توصیه میکنیم زمان انتخاب کارواش بیشتر دقت کنید. همچنین شستشوی نامناسب می تواند به چراغ ها نیز آسیب زده و باعث ماتی چراغ شود.
- نگهداری نامناسب : استفاده از دستمال های زبر و مواد آسیب زننده به رنگ خودرو در هنگام شستشو خودرو می تواند در طول زمان بسیار مخرب باشد. برای تمیز کردن خودرو حتما از دستمال های میکروفایبر و شوینده های مخصوص خودرو استفاده نمایید.
- افزایش عمر خودرو : با بالا رفتن عمر خودرو رنگ آن مات می شود. این ماتی به دلیل برخورد گرد و غبار در سرعت بالا اتفاغ می افتد. که باعث ایجاد خطوط ریز روی رنگ بدنه خودرو و مات دیده شدن رنگ خودرو می شود. در این مورد پولیش می تواند سطح را صاف و هموار کند تا شکست نور مانند یک آینه کامل شود.
نگهداری از رنگ خودرو
یکی از روشهای بسیار مناسب و اقتصادی برای مراقبت و محافظت از رنگ خودرو استفاده از پوشش نانو سرامیک است. پوشش نانو سرامیک رنگ خودرو را در مقابل عوامل محیطی و شیمیایی محافظت می کند. این عوامل شامل فضولات پرندگان ، اسید و مواد شیمیایی ، شیره درختان ، تابش نور خورشید و حرارت مستقیم می باشد. رنگ شناسی خودرو
برای اجرای پوشش نانوسرامیک باید تخصص لازم در این زمینه داشته باشید. همچنین قبل از اجرای نانوسرامیک انجام مراحل آماده سازی رنگ خودرو اجبار است. زیرا در صورت وجود عیب در رنگ و بدنه خودرو استفاده از مواد نانوسرامیک بی فایده است. موارد رفع آسیب های رنگ و بدنه شامل رفع آفتاب سوختگی ، رفع خط و خش ( عمیق یا ریز ) ، رفع قر شدگی و هر آسیب دیگری ایجاد شده باشد. باید ابتدا به رفع آنها اقدام نمایید.