سیستم کنترل پایداری خودرو ESP چیست؟

زمانی که سیستم ESP تشخیص دهد که کنترل خودرو از دست فرد خارج شده به راننده کمک میکند تا مسیر خود را به راحتی و بدون لغزش طی کند. این کار را با کنترل ترمزها، فرمان و در برخی مواقع کاهش نیروی متور انجام داده و کنترل خودرو را برمیگرداند. تحقیقات نشان داده که وجود این سیستم در خودرو ها باعث کاهش تصادفات تا یک سوم شده که اهمیت این سیستم را نشان میدهد. بعضی از خودروهایی که در داخل کشور تولید یا منتاژ میشوند، مثل لیفان و جک S5 به این سیستم مجهز شده اند تا پایداری خود را افزایش بدهند. از سال ۲۰۱۴ در اروپا قانونی تصویب شد که همه خودروهای جدید باید به سیستم ESP مجهز باشند. اما توجه داشته باشید که ممکن است در خودروهای پیش از تصویب این قانون هم این سیستم به کار رفته باشد. به هر حال اتحادیه اروپا به دلیل نقشی که این سیستم در نجات و حفاظت جان سرنشینان بازی میکند، آن را اجباری کرده است.

طرز کار سیستم ESP

با فشار پدال ترمز در خودروهای معمولی، نیروی ترمز توسط هر چهار چرخ دریافت شده و راننده نمیتواند به صورت جداگانه به هر چرخی نیروی ترمز وارد کند. حالا فکر کنید که به جای یک پدال، چهار پدال ترمز داشته باشید و هر چرخ ترمز مخصوص به خود را داشته و بتوانید نیروی ترمز جداگانه به هر چرخ وارد کنید. حال فکر کنید در حال حرکت باشید و یکی از ترمزها را شدیدا فشار دهید و چرخ در نتیجه نیروی آن قفل شود، در ادامه حول محور آن چرخ خودرو میچرخد و از مسیر منحرف میشود. این مثالی برای درک بهتر از این تکنولوژی بود، خودرو چهار پدال ترمزه وجود ندارد ولی به جای آن سیستم ESP را داریم که چهار چرخ خودرو را کنترل میکند و از این آپشن برای کنترل ماشین سر پیچ استفاده میکند. به طور مثال اگر شما با سرعت ۸۰ کیلومتر هم در حال حرکت باشید اگر ESP کمترین نیروی ترمزیی به هر یک از چرخ ها وارد کند، تمام خودرو حول آن چرخ میچرخد. دلیل منحرف شدن خودرو بیشتر به خاطر کم فرمانی یا پیش فرمانی سر پیچ ها است.

نقش سیستم ESP در کم فرمانی و پیش فرمانی سر پیچ ها

پیش فرمانی یعنی زمانی که خودرو سر پیچ از ناحیه عقب دچار لغزش شود یا همان منحرف شدن پشت خودرو و سر خوردن. خودروهایی که دیفرانسیل عقب هستند یعنی چرخ محرک آنها در عقب است. در مواقعی که سرعت خودرو زیاد باشد و اصطکاک چرخ با جاده کم و یا شعاع پیچ خیلی کم باشد، پیش فرمانی به وجود می آید. سیستم ESP پیش فرمانی را تشخیص داده و ترمز کنترل کننده به چرخ جلو میدهد تا باعث دوران اندک خودرو حول آن چرخ شود و در آخر خودرو به سمتی که راننده میخواهد میرود.

کم فرمانی هم زمانی است که با پیچاندن فرمان، لغزش در جلوی ماشین اتفاق بیفتد. این مورد به خاطر سرعت بالا در پیچ ها و یا به علت لغزندگی در جاده در خودروهای دیفرانسیل جلو اتفاق می افتد. البته کم فرمانی در جاده های خشک هم رخ میدهد. اگر خودرو مجهز به سیستم ESP باشد، در هر ثانیه ۲۵ بار همه وضعیت خودرو چک شده میشود که خودرو در مسیر قرار دارد یا خیر. پس سیستم ESP با سنسور های خود در فرمان خودرو آن را برسی میکند. اگر تشخیص دهد که کم فرمانی اتفاق افتاده و خودرو در مسیری که راننده میخواهد حرکت نمیکند، روی یک یا چند چرخ ترمز اعمال کرده تا خودرو را به مسیر برگرداند.

سیستم کنترل پایداری خودرو ESP چیست؟

سیستم ESP در آف با تعریفی که از این سیستم داشتیم متوجه شدید که پایداری خودرو و چسبندگی آن به زمین را افزایش میدهد و این عامل در خودرو های شاسی بلند آف رود خیلی کاربرد دارد. به دلیل مرکز ثقل بالایی که در این خودروها قرار دارد، در زمان فرمان گیری ممکن است به سرعت از مسیر خارج شوند. البته بازده این سیستم و قدرت کنترل آ» در خودرو به تعداد سنسورها و اطلاعاتی که به او میرسد و دسترسی هایی که در اختیار دارد، بستگی دارد. وقتی با این خودروها از شیب عبور میکنیم، انتقال نیروی موتور به هر یک از چرخ ها با توجه به مقدار شیب توسط این سیستم کنترل میشود.

مزایای سیستم ESP

تحقیقات انگلیسی نشان داده که اگر خودرو مجهز به سیستم ESP باشد، احتمال قرار گرفتن فرد در تصادف مرگ بار ۲۵ درصد کاهش پیدا میکند. مشکلات آب و هوایی هم در سوئد به خاطر استفاده از سیستم ESP تا ۳۲ درصد بهتر شده است. پس به طور قطع یکی از فواید سیستم ESP کاهش تصادفات خودرو ها میباشد. رانندگان گاهی در شرایط آب و هوایی پیش بینی نشده و مختلفی قرار میگیرند و به کمک این سیستم، خودرو راحت تر کنترل شده و در حفظ پایداری آن نقش موثری دارد. گزارش شده که ۴۸ درصد تصادفات در خودرو های شاسی بلند و ۲۶ درصد تصادفات خودروهای شاسی کوتاه به کمک سیستم ESP کمتر شده است.

کلید ESP و چراغ هشدار ESP در خودرو

در خودرو هایی که به تکنولوژی ESP مجهز هستند، یک کلید یا چراغ هشدار دهنده ESP قرار دارد که در مواقع خطر مثل زمانی که خودرو در حاشیه خطرناک جاده قرار داشته باشد چشمک میزند، این حالت مخصوصا در مواقعی اتفاق می افتد که ماشین شما بر روی سطح لغزنده ای قرار داشته باشد. اگر در این شرایط این چراغ روشن نشد، ممکن است سیستم به طور موقت غیر فعال باشد یا دچار خطا شده باشد. توصیه میکنیم اگر میخواهید از مسیرهای صعب العبور و ناهموار رانندگی کنید، حتما قبل از حرکت از سلامت این قطعه مطمئن شوید.

خودروهای دارای ESP در ایران

همانطور که اشاره شد استفاده از این سیستم در اروپا الزامی است و همه سازندگان باید این سیستم را در همه محصولات خود داشته باشند ولی متاسفانه بیشتر خودروهای مونتاژ شده و تولید داخل سیستم ESP را ندارند. از جمله ماشین های که در ایران مجهز به این سیستم هستند میتوان به جنسیس، هیوندای سوناتا، کیا اسپورتیج،‌ سانتافه،‌ اپیروس، سورنتو، همه مدل های لکسوس، خودروهای بنز و BMW و… اشاره کرد.

نام های دیگر سیستم ESP

کمپانی های خودرو سازی گاها از نام های دیگری برای این سیستم استفاده میکنند. از اسم های دیگر سیستم ESP میتوان به ESC یا VDC که همان کنترل دینامیکی خودرو است اشاره کرد، آنها یک کار را انجام میدهند و فقط نام های متفاوتی دارند، در بعضی از خودرو ها هم فقط نماد این سیستم قرار دارد. برای تعمیر جعبه فرمان هیوندای هم روی ما حساب کنید.