علائم، دلایل و راه‌های تشخیص خرابی کمک فنر خودرو را بشناسید

کمک فنر یکی از قطعات مکانیکی مهم سیستم تعلیق خودرو است که در نزدیکی چرخ‌های خودرو نصب می‌شود. کاری که کمک فنر انجام می‌دهد این است که نوسانات و ضربات وارد شده به خودرو را جذب می‌کند. به‌عنوان مثال، ضرباتی که به‌دلیل دست‌اندازها و پستی‌وبلندی‌های جاده حین رانندگی از جاده به خودرو منتقل می‌شود، توسط کمک فنرها کنترل و دفع می‌شود. اگر این سیستم به‌خوبی کار نکند، خودرو بر اثر این ضربات خیلی زود مستهلک می‌شود. اهمیت وجود کمک فنر در خودرو به قدری است که حتی چند دقیقه رانندگی بدون آن را نمی‌توان تصور کرد!

انواع کمک فنر

در صنعت خودروسازی از کمک فنرهای مختلفی استفاده می‌شود. پرکاربردترین انواع کمک فنر عبارتند از:

• کمک فنر روغنی (هیدرولیکی)
• کمک فنر تلسکوپی
• کمک فنر هیدرو استاتیکی
• کمک فنر بادی – گازی
• کمک فنرهای قابل‌تنظیم
• کمک فنر اهرمی

علائم خرابی کمک فنر

کمک فنر نقش مهمی در کنترل خودرو و ایمنی آن دارد، به همین دلیل، هنگام مشاهده علائم خرابی باید هرچه سریع‌تر برای رفع آن اقدام کرد. در اینجا به مهم‌ترین نشانه‌های خراب شدن کمک فنر اشاره کرده‌ایم.

۱. کشیده شدن خودرو به یک سمت

زمانی که هنگام رانندگی خودرو مدام به یک سمت کشیده می‌شود می‌توان این احتمال را داد که سیستم تعلیق و کمک فنرها دچار مشکل شده است.

۲. تکان‌ها و حرکات غیرعادی خودرو

اگر خودرو هنگام عبور از دست‌اندازها و سرعت‌گیرها تکان‌های زیاد و غیرعادی دارد و در مواقعی مثل ترمز گرفتن حالت شیرجه پیدا می‌کند، مشکل از کمک فنر است.

۳. لغزش و کنترل دشوار خودرو در پیچ‌ها

کمک فنر بخشی از سیستم تعلیق است که در کنترل خودرو تأثیر زیادی دارد. خرابی کمک فنر باعث می‌شود که کنترل راننده روی خودرو به‌ویژه در پیچ‌ها کاهش پیدا کند و حتی در مواردی ممکن است منجر به چپ شدن خودرو شود.

۴. نشتی روغن از کمک فنرها

در صورتی که کمک فنرها نشتی داشته باشند، باید در اولین فرصت آنها را تعویض کنید.

۵. رقصیدن چرخ‌ها

حرکت چرخ‌ها به‌سمت بالا و پایین هنگام عبور از پستی و بلندی‌ها که اصطلاحاً به آن رقصیدن چرخ‌ها می‌گوییم، نشان از خرابی کمک فنرها دارد.

۶. ساییدگی لاستیک‌ها

پوسیدگی و ساییدگی لاستیک‌ها در یک طرف یا در تمامی قسمت‌های لاستیک نشان می‌دهد که کمک فنرها دچار مشکل هستند و باید فکری برایشان کرد.

۷. شنیدن صدای تقه‌مانند هنگام عبور از دست‌انداز

شنیدن صدای تق‌تق هنگام عبور از دست‌انداز یکی دیگر از علائم خرابی کمک فنر است. این صدا به‌دلیل شل شدن پیچ نگهدارنده کمک فنر شنیده می‌شود.

زمان تعویض کمک فنر

بر اساس توصیه‌های ایمنی، بهتر است که پس از هر ۸۰ هزار کیلومتر رانندگی کمک فنر را تعویض کرد. البته عوامل دیگر مثل نوع رانندگی، کیفیت خودرو، کیفیت جاده‌ها و … نیز در کاهش یا افزایش این عدد تأثیرگذار هستند. با همه اینها، اگر احساس کردید که کمک فنر خودروی شما به هر یک از دلایلی که بالا گفتیم دچار مشکل شده است، باید آن را تعویض کنید.

پیشنهاد می‌کنیم که کمک‌های جلو یا عقب را به‌صورت همزمان و جفتی تعویض کنید، حتی اگر یکی از آنها سالم است. در واقع، زمانی که دو قطعه سالم و کهنه باهم کار می‌کنند، قطعه کهنه می‌تواند قطعه جدید را هم از بین ببرد و هر دو به‌زودی از کار می‌افتند.

دلایل خراب شدن کمک فنر

تا اینجا با علائم خرابی کمک فنر آشنا شدیم. حالا می‌خواهیم ببینیم که چه دلایلی در خرابی کمک فنر نقش دارد. مواردی که اینجا به آنها اشاره کرده‌ایم از جمله مهم‌ترین علل خرابی کمک‌فنرها هستند.

• عبور از جاده‌های ناهموار با موانع زیاد
• گرفتن ترمزهای ناگهانی
• سنگین شدن بار خودرو
• فرسودگی‌
• نشتی روغن کمک فنر

تشخیص خرابی کمک فنر خودرو

با توجه به مواردی که در بالا به آنها اشاره کردیم، می‌توانیم به خرابی کمک فنر پی ببریم. با این حال، اگر می‌خواهیم مطمئن‌تر شویم، بهتر است که از روش تست کمک فنر استفاده کنیم.

تست کمک فنر

یکی از کارهایی که می‌توانید پیش از مراجعه به تعمیرگاه انجام دهید تست کمک فنر است. تست کمک فنر با سه روش ساده انجام می‌شود که اینجا توضیح داده‌ایم:

۱- خودرو را روی یک سطح صاف و بدون شیب پارک کنید. اگر احساس می‌کنید که ارتفاع خودرو بیشتر یا کمتر از همیشه است، احتمال دارد که مشکل از سمت کمک فنرها باشد.

۲- نگاهی به کمک فنرها بیندازید. ممکن است ببینید که بر اثر فرسودگی تغییر شکل داده‌اند، یا نشتی روغن را مشاهده کنید.

۳- هر دو دست خود را روی گلگیر بگذارید و تا جای ممکن به پایین فشار دهید. اگر با رها کردن فشار، خودرو به‌راحتی بالا نیامد یا نوسانات زیادی داشت، مطمئن باشید که مشکلی در کمک فنر وجود دارد. بنابراین باید در فکر تعمیر یا تعویض آن باشید.

آیا کمک فنر قابل تعمیر است؟

اگر مشکل کمک فنر شدید نباشد، می‌توان آن را تعمیر کرد. البته همان‌طور که گفتیم، کمک فنر انواع مختلفی دارد و تعمیر هر یک با توجه به ویژگی‌های آن متفاوت است. اما به‌طور کلی، در بیشتر اوقات کمک فنر باید تعویض شود.

راه‌های افزایش طول عمر کمک فنرهای خودرو

روش‌هایی وجود دارد که رانندگان با استفاده از آنها می‌توانند طول عمر کمک فنرها را افزایش دهند تا دیرتر به تعویض و تعمیر نیاز پیدا کنند.

۱. رانندگی صحیح

نوع رانندگی یکی از عوامل مهم حفظ کارایی کمک فنرها است. اگر هنگام رانندگی مدام چرخ‌ها را درون چاله‌ها و دست‌اندازهای خیابان می‌اندازید، دیر یا زود باید منتظر خراب شدن کمک فنرهای خودروی‌تان باشید. علاوه‌بر این، باید از گرفتن ترمزهای ناگهانی خودداری کنید. ترمزهای شدید علاوه‌بر کمک فنر باعث خرابی لنت‌ها نیز می‌شود.

۲. تنظیم جلوبندی

جلوبندی خودرو تأثیر بسزایی در کنترل آن دارد. اگر جلوبندی دچار مشکل شده باشد، به کمک فنرها فشار وارد می‌کند و مانع از عملکرد صحیح آنها خواهد شد. به همین دلیل، بهتر است که هر چند وقت یکبار جلوبندی خودرو را بررسی کنید تا اطمینان پیدا کنید که مشکلی وجود ندارد.

۳. بررسی وضعیت لاستیک‌ها

اگر لاستیک‎‌های خودرو نامتوازن یا دچار ساییدگی باشند، عملکرد کمک فنرها با مشکل مواجه خواهد شد.

سؤالات متداول

۱. تعویض کمک فنر چقدر زمان می‌برد و چقدر هزینه دارد؟

برای تعویض یک جفت کمک فنر حدوداً به ۲ ساعت زمان نیاز داریم. اما اگر بخواهیم تمامی کمک فنرها را تعویض کنیم، ۳ تا ۴ ساعت طول خواهد کشید. هزینه تعویض در هر تعمیرگاه می‌تواند متفاوت باشد، اما به‌طور کلی بر اساس ساعت تعیین می‌شود.

۲. آیا سنگین بودن خودرو می‌تواند کمک فنرها را خراب کند؟

بله، یکی از دلایل اصلی خرابی کمک فنرهای خودرو، سنگینی بار خودرو است. هرچه خودرو سبک‌تر باشد، فشار کمتری هم به آن وارد خواهد شد.

۳. آیا خرابی کمک فنر می‌تواند تعادل خودرو را تحت تأثیر قرار دهد؟

خرابی کمک فنر ارتباط مستقیمی با از دست رفتن تعادل خودرو دارد. این قطعه بخشی از سیستم تعلیق است و وجود مشکل در آن باعث می‌شود که راننده کنترل خودرو را به‌ویژه در پیچ‌ها از دست بدهد.