علت دود سیاه ماشین چیست؟
دود خارج شده از اگزوز خودرو به خوبی وضعیت سلامت قوای محرکه را نشان می‌دهد. در حالت عادی از اگزوز خودرو دود خاصی مشاهده نمی‌شود اما درصورتی‌که شاهد دود سیاه ماشین باشید قطعاً مشکلی در پیشرانه وجود خواهد داشت
پیش از پرداختن به این موضوع بهتر است بدانیم منظور از دود سیاه چیست. در واقع دود سیاه خروجی از اگزوز شامل ذرات دوده و آلاینده است که از سیستم اگزوز خارج می‌شوند. اگر این دود به‌صورت ضخیم و مشکی باشد به معنی سوختن بنزین زیاد و هوای کم در پیشرانه خواهد بود؛ اما سؤال این است که چه عواملی باید دود سیاه ماشین می‌شوند؟ پاسخ کوتاه به این سؤال مشکل در قطعاتی همچون فیلتر هوا و انژکتورهای سوخت خواهد بود اما در ادامه به‌صورت مفصل به این موارد پرداخته‌ایم.
- فیلتر هوای کثیف و گرفته
درصورتی‌که گردوغبار باعث مسدود شدن فیلتر هوا شوند هوای کافی به سیلندر نخواهد رسید و به همین خاطر بنزین بیشتری خواهد سوخت. نهایتاً این موضوع می‌تواند یکی از دلایل علت دود سیاه ماشین باشد. جدای از این موضوع، به دلیل تحت‌فشار قرار گرفتن پیشرانه در شتاب گیری‌های سنگین شاهد خروج دود سیاه از اگزوز خواهید بود که دلیل آن عدم تزریق به موقع و درست مخلوط سوخت و هوا به سیلندر است.
- انژکتورهای سوخت معیوب
انژکتورهای سوخت کارا و مطلوب باعث می‌شوند سوخت به خوبی و به میزان دقیق و مساوی در هر سیلندر اسپری شود؛ اما درصورتی‌که انژکتورها در زمان درست بسته نشده یا کثیف و خراب باشند سوخت بیشتری وارد محفظه احتراق خواهد شد و در این حالت نسبت مناسب سوخت و هوا به هم خواهد خورد چراکه برخی انژکتورها مسدود هستند و سوخت کافی را به سیلندرها نمی‌رسانند. به همین خاطر بنزین نسوخته باعث ایجاد ماده‌ای خواهد شد که نهایتاً به‌صورت دود سیاه از اگزوز خارج می‌شود.
- سنسور MAF خراب
سنسور جریان هوای انبوه MAF وظیفه تشخیص میزان هوای ورودی به پیشرانه را بر عهده دارد و این امر می‌تواند میزان سوخت تزریقی به داخل سیلندر را نیز تعیین کند. عملکرد این سنسور برای انجام دقیق فرایند احتراق در سیلندرها ضروری است و هرگونه عیب در آن می‌تواند منجر به کاهش توان پیشرانه و خروج دود سیاه ماشین شود.
- دریچه EGR معیوب
سیستم EGR باعث کاهش آلایندگی اکسیدهای نیتروژن می‌شود و این کار را از طریق چرخش دوباره بخشی از گازهای اگزوز انجام می‌دهد. به همین خاطر خرابی EGR می‌تواند علت دود سیاه ماشین باشد
- سنسور اکسیژن خراب
این سنسور در لوله خروجی از محفظه سوخت در موتور نصب شده و غلظت اکسیژن در دودهای خروجی از موتور را اندازه‌گیری می‌کند. این اطلاعات به کامپیوتر موتور (ECU) ارسال شده که با استفاده از آن‌ها می‌تواند مقدار مناسبی از سوخت را تزریق کرده و عملکرد موتور را بهینه کند. به همین خاطر عملکرد نادرست سنسور اکسیژن منجر به کاهش کارایی پیشرانه و دود سیاه ماشین خواهد شد.
رینگ پیستون‌های آسیب دیده
یکی دیگر از دلایل احتمالی خروج دود سیاه از اگزوز خودرو می‌تواند آسیب‌دیدگی رینگ پیستون‌ها باشد. این قطعات از ورود و نشت روغن‌موتور به داخل محفظه احتراق جلوگیری می‌کنند و اگر مشکلی در آن‌ها وجود داشته باشد روغن‌موتور وارد سیلندر خواهد شد و سوختن آن به همراه بنزین و هوا سبب خروج دود سیاه می‌شود.
- رسوب ذرات در پیشرانه
علت بعدی دود سیاه ماشین رسوب ذرات آلاینده در پیشرانه است. زمانی که پیشرانه جدید باشد بدون مشکل کار خواهد کرد اما پس از گذشت چندین سال شرایط برای قلب تپنده خودرو بدتر شده و فراورده‌های ناشی از سوختن بنزین در بخش‌هایی همچون محفظه احتراق و انژکتورها رسوب خواهند کرد. چنین موادی می‌توانند با گذشت زمان سبب کاهش کارایی پیشرانه و خروج دود سیاه از اگزوز شوند.
رفع مشکل دود سیاه اگزوز ماشین
برای رفع این مشکل روش‌هایی وجود دارد که به برخی از آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
- تعویض فیلتر هوا
فرایند احتراق در پیشرانه‌های درون‌سوز نیازمند ورود میزان دقیق بنزین و هوا به داخل سیلندر است. اگر میزان هوای ورودی به پیشرانه کم باشد بنزین به میزان بیشتری خواهد سوخت و دود سیاهی از اگزوز دیده خواهد شد. بنزین باید به‌صورت کامل بسوزد تا فراورده آن دی‌اکسید کربن و بخار آب باشد. در این حالت خبری از دود سیاه نخواهد بود اما اگر فیلتر هوای خودرو در زمان معین تعویض نشود مشکلاتی پیش خواهد آمد. به همین خاطر باید در فواصل زمانی معین نسبت به تمیز و تعویض کردن این فیلتر اقدام شود.
- استفاده از سیستم تزریق سوخت ریل مشترک
در خودروهای دیزلی مدرن از سیستم تزریق سوخت ریل مشترک استفاده می‌شود. این سیستم که تزریق سوخت پرفشار را انجام می‌دهد از سوپاپ‌های سولنوئید برای عملکرد خود استفاده می‌کند. با استفاده از این سیستم به‌ندرت شاهد دود سیاه در خودروهای دیزلی خواهید بود.
- استفاده از افزودنی‌های سوخت مجاز
همان‌طور که گفته شد با گذشت زمان ذرات آلاینده و رسوبات در انژکتورها و محفظه احتراق وجود خواهد داشت و مخلوط سوخت و این ذرات باعث کاهش کارایی پیشرانه خواهد شد. خوشبختانه در فروشگاه‌های مجاز و مورد تائید افزودنی‌هایی وجود دارند که با شست و شوی انژکتورها و محفظه احتراق باعث از بین رفتن رسوبات و افزایش کارایی پیشرانه می‌شوند.
- تعویض رینگ پیستون‌های خراب
درصورتی‌که علت دود سیاه ماشین از رینگ پیستون‌های خراب باشد حتماً در اسرع وقت نسبت به تعویض آن‌ها اقدام کنید چراکه در صورت بی‌توجهی به این کار هزینه‌های بیشتری گریبان گر شما خواهد شد.
- تعویض سنسورهای معیوب
اگر مکانیک شما تشخیص داد علت دود سیاه خروجی از اگزوز خودرو به عملکرد نادرست سنسور MAF یا اکسیژن مربوط است بنابراین با تعویض آن‌ها چنین مشکلی رفع خواهد شد.
علت دود سیاه ماشین انژکتوری
از جمله دلایل خروج دود سیاه از خودروهای انژکتوری می‌توان به کثیفی و گرفتگی فیلتر هوا، خرابی انژکتورهای سوخت، آسیب دیدن رینگ پیستون‌ها، خرابی سنسور MAF و اکسیژن و… اشاره کرد.
رفع دود سیاه اگزوز
برای رفع مشکلات دود سیاه اگزوز روش‌هایی همچون استفاده از انژکتورشوی مورد تائید، تعویض سنسور MAF و اکسیژن معیوب، تعویض فیلتر هوا و تعویض رینگ پیستون‌های آسیب دیده وجود دارد.