برق دزدی ماشین همانطور که از نامش مشخص است، به مصرف نابهجای برق یا انرژی از باطری خودرو در زمانی که خاموش است میگویند. این بدان معناست که یک یا چند مورد از اجزای خودرو بیدلیل در حال مصرف باطری هستند. اگر باطری ماشین شما زودبهزود (حتی طی چند ساعت) تخلیه میشود احتمالا برق دزدی دارد.
باتری جریان برق موردنیاز خودرو را تأمین میکند. وقتی اتومبیل را خاموش میکنید (سوئیچ را روی Off قرار میدهید)، سیستم احتراق خودرو جریان برق را از موتور قطع میکند، اما اتصال از جانب باتری هنوز قطع نیست. بنابراین هنوز اجزایی هستند که از باتری خودرو استفاده میکنند. بخشی از این مصرف برق طبیعی است و برای روشن نگهداشتن ساعت خودرو، رادیو، دزدگیر، قفل مرکزی و نظایر آنها لازم است. بنابراین باتری توانایی تأمین انرژی این اجزا را که بیشتر از چند میلیآمپر نیست دارد.
برق دزدی ماشین
مقدار طبیعی تخلیه باتری برای اتومبیلهای جدید بین ۵۰ تا ۸۵ میلیآمپر و در خودروهای قدیمیتر کمتر از ۵۰ میلیآمپر است. هر مقدار بیشتر از این برق دزدی به شمار میرود و مکانیک باید آن را بررسی کند. برق دزدی میتواند به دلیل وجود اشکال در سیستم الکتریکی ماشین از جمله کویل و وایر شمع باشد. کویل نوعی سیمپیچ القایی است که در سیستم احتراق خودرو، برای تولید جریان برق با ولتاژ بالا و کمک به جرقه زدن شمع به کار میرود. وظیفه انتقال این برق از کویل به سر شمع، به عهده وایر شمع است.
برق دزدی کویل و برق دزدی وایر شمع و نیز اشکال در فیوزها از شایعترین عوامل تخلیه باتری خودرو هستند که میتوانند از یک شب تا صبح ظرف چند ساعت باتری را خالی کنند؛ به طوری که وقتی صبح استارت میزنید ماشین روشن نمیشود.
برای خودروهای جدید حتی مرز ۸۵ میلیآمپر میتواند به مرور زمان بر عمر و عملکرد باتری تأثیر منفی داشته باشد. بنابراین بسیار مهم است که شارژ و نگهداری باتری به گونهای انجام شود که به زیر ۱۲.۴ ولت نرسد. هنگامیکه ولتاژ به ۱۲.۴ میرسد، باتری شروع به خوردگی و سولفاته شدن میکند
چطور بفهمیم برق دزدی ماشین از کجاست؟
در مرحله اول باید تعیین کنید کدام اجزا در حال برق دزدی خودرو هستند و سپس آنها را بررسی کنید. در نهایت پس از یافتن علت، میتوانید درصدد رفع آن برآیید.
احتمال برق دزدی کدام قطعات از همه بیشتر است؟
برق دزدی ماشین ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد. بهتر است اگر احتمال برق دزدی را میدهید خودرو را به مکانیک نشان دهید؛ بااینحال در برخی موارد ممکن است دلیل آن بسیار ساده باشد و خودتان بتوانید آن را رفع کنید. معمولا بیشترین احتمال برق دزدی ماشین از جانب رادیو، سیستم پخش خودرو، دزدگیر، کویل، وایرهای شمع و سیستم قفل مرکزی است.
روشهای تشخیص برق دزدی ماشین
برای تشخیص برق دزدی سه روش متداول وجود دارد:
۱. استفاده از لامپ
۲. تست تخلیه باتری از نظر آمپراژ
۳. تست تخلیه باتری از نظر افت ولتاژ
ابتدا قبل از هر چیز باید برای آزمایش آماده شوید. به ترتیب زیر عمل کنید:
– همه دستگاههای جانبی را از خودرو جدا کنید و مطمئن شوید هیچ وسیله الکتریکی روشن نیست. رادیو، کولر، چراغها، برفپاککن و نظایر آن را خاموش کنید.
– خودرو را خاموش کنید و سوییچ را بردارید.
– همه دربها و صندوقعقب را ببندید تا هیچ یک از مدارها فعال نباشند.
– همه کابلها و حتی دستگاه موقعیتیاب (جیپیاس) و شارژر را جدا کنید
– نکات ایمنی را رعایت کنید. دستکش عایق بپوشید و اگر جواهرات دارید آنها را بیرون بیاورید. دلیلش این است که دارید با باتری کار میکنید.
– این کار را در نزدیکی شعله یا ماده محترقه انجام ندهید. همچنین در محیط اطراف باید تهویه مناسبی برقرار باشد.
– کابل منفی را از پایانه منفی باتری جدا کنید. در اصل میتوانید با هر دو پایانه کار کنید، اما درباره پایانه مثبت احتمال اینکه بهشکل تصادفی یک اتصال کوتاه در مدارها ایجاد شود وجود دارد
– اطمینان حاصل کنید که باتری بهطورکامل شارژ دارد، اگر باتری کهنه یا فرسوده است آن را تعویض کنید. یعنی در اصل باید با یک باتری کامل و بدون ایراد کار کنید تا بتوانید برق دزدی ماشین را پیدا کنید.
روش اول: استفاده از لامپ
برای این کار به یک لامپ کوچک ۲ ولتی نیاز دارید که با جریان ۲ یا ۳ آمپر کار کند. میتوانید بدون سیم هم این کار را انجام دهید ولی راحتتر است که از یک تکه سیم دو رشتهای نازک مخصوص لامپهای کوچک استفاده کنید. با چسب برق، یک سر سیم مثبت را به ته سربی لامپ بچسبانید (این سیم معمولا روکش سفید دارد) و سر دیگر آن را روی پایانه مثبت لامپ چسب بزنید. یک سر سیم منفی را (که روکش مشکی دارد) به بدنه سرپیچ لامپ بچسبانید و سر دیگر را آزاد بگذارید. حالا سر آزاد سیم منفی را روی پایانه منفی باتری بزنید. اگر لامپ کاملا روشن شود یعنی ماشین برق دزدی دارد.
بدی این روش این است که مشخص نمیکند کدام قسمت از خودرو برق میدزدد.
روش دوم: تست تخلیه باتری از نظر شدت جریان (آمپراژ)
در این روش تمام مدارهای الکتریکی مختلف را بررسی میکنیم که ببینیم کدام یک با وجود خاموش بودن در حال استفاده از برق باتری هستند. فقط یادتان باشد مدارهای مربوط به برخی از قابلیتهای خودرو مانند ساعت یا استریوی ماشین را که پس از خاموشکردن خودرو همچنان روشن میمانند نیاز نیست بررسی کنید. جریان برقی که از آنها میگذرد زیاد نیست.
برای شروع، کابل منفی باتری را از پایانه منفی جدا کنید. این کابل مشکی است و روی باتری با علامت (-) مشخص شده است. حالا پراب (میله اتصال) مشکی آمپرمتر/ مولتیمتر را به سرباتری منفی متصل کنید.
سپس پراب قرمز دستگاه را به پایانه کابل باتری که آن را جدا کردید متصل کنید. کافی است سر میله را به حلقه فلزی کابل منفی باتری اتصال دهید.
سوکت پراب مشکی را به ورودی که در کنار آن کلمه com نوشته شده است متصل کنید و سوکت پراب قرمز را به بالاترین ورودی آمپر (معمولا ۲۰ آمپر است و در کنار آن کلمه Max نوشته شده است) وصل کنید. مولتی متر را روشن کنید. روی صفحه نمایش باید عدد صفر آمپر نمایش داده شود.
حالا کلید سلکتور را روی یک شماره پایینتر بچرخانید. باز هم این کار را تکرار کنید تا زمانی که حضور جریان برق را تشخیص دهید. اگر ماشین برق دزدی نداشته باشد، این عدد نباید بیشتر از ۵۰ میلیآمپر شود.
اگر جریان بیشتر از این آمپر است، بدان معناست که در یک یا چند مدار الکتریکی مشکلاتی وجود دارد. برای بررسی مدارها باید با فیوزها کار کنید. این بار باید پرابهای مولتیمتر را با یک جفت گیره پلاستیکی روی باتری ثابت کنید.
هشدار: هنگامیکه مولتیمتر بهشکل سری به باتری وصل است، تحت هیچ شرایطی نباید موتور خودرو، رادیو، بخاری یا هر چیز دیگری روشن شود یا حتی درب خودرو را باز کنید. این کار ممکن است مولتیمتر را منفجر کند.
حالا برای یافتن مدار معیوب، ابتدا با جعبه فیوز زیر کاپوت شروع کنید. یکییکی فیوزها را با یک گیره بیرون بکشید و هر بار مولتیمتر را ببینید. سپس فیوز را دوباره نصب کنید و فیوز بعدی را بکشید. هر فیوزی که با بیرونکشیدن آن عدد آمپر به زیر حد نرمال برسد، آن مدار معیوب است.
نکته: این طبیعی است که در هنگام کشیدن هر فیوز، عدد مولتیمتر چند میلیآمپر افت کند. به آن توجه نکنید و به دنبال افت اعدادی بیشتر از ۳.۰۳ تا ۰.۰۳ باشید.
اگر خودروی شما در زیر داشبورد سمت راننده و سمت مسافر جعبه فیوز دارد، باید آنها را هم بررسی کنید. ابتدا مولتیمتر را از باتری جدا کنید و سپس درب طرف راننده را باز کنید. از یک گیره یا ابزار مشابه برای فشاردادن و نگهداشتن سوییچ درب استفاده کنید. همینکار را برای درب سمت مسافر هم انجام دهید. بهایندلیل که در طی آزمایش با این جعبهفیوزها کار داریم و اگر دربها را بازوبسته کنیم مدام باید مولتیمتر را جدا کنیم.
مولتیمتر را روی شیشه جلو متصل کنید که با هر فیوزی که بیرون میکشید، بتوانید بهراحتی صفحهنمایش آن را بخوانید. همه مراحلی را که توضیح دادیم روی این فیوزها هم پیاده کنید.
روی درب جعبهفیوزها، تمام اطلاعات مربوط به مدارهای ابزارهای جانبی مختلف از جمله رادیو، چراغها و هر چیز دیگر نوشته شده است. به این ترتیب میتوانید بفهمید کدام وسیله دارد از ماشین برق دزدی میکند.
نمودار سیمکشی هر مدار هم در کتابچه راهنمای خودرو رسم شده است. با بررسی آنها میتوانید بفهمید کدام بخش مشکل دارد.
روش سوم: تست تخلیه باتری از نظر افت ولتاژ
روش آمپراژ با اینکه بسیار محبوب است، بیشتر برای مدلهای قدیمی خودرو کاربرد دارد که به یک یا دو واحد کامپیوتری مجهز بودند. در خودروهای جدید که تعداد واحدهای کنترل بیشتر است معمولا باید ۳۰ دقیقه صبر کنید تا واحدها بهطورکامل خاموش شوند. بااینحال باز هم ممکن است هنگام آزمایش، یکسری از واحدها را بهشکل اتفاقی فعال کنید.
همچنین اگر یکی از واحدها در حال تخلیه باتری است، قطعکردن باتری برای تست آمپراژ باعث خاموششدن آن واحد میشود که اجازه نمیدهد منبع برق دزدی را پیدا کنید، زیرا آن واحد ریسِت (تنظیم مجدد) میشود.
با آزمایش افت ولتاژ دیگر نگران واحدهای کامپیوتری نخواهیم بود. این روش برای خودروهای قدیمی هم کار میکند.
برای این کار پرابهای مولتیمتر شما باید نوک تیز داشته باشند تا به خوبی با دو نقطه کوچک پشت هر فیوز تماس پیدا کنند وگرنه ممکن است خوانش نادرستی انجام دهید.
این آزمایش افت ولتاژ را که بهدلیل افزایش مقاومت ناشی از گرمای جریان الکتریکی در یک مدار ایجاد میشود به شما نشان میدهد.
کتابچه راهنمای خودرو را بررسی کنید که ببینید دقیقا چقدر باید منتظر بمانید تا تمام واحدها خاموش شوند (معمولا بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است، اما در برخی اتومبیلها به ۸ ساعت زمان نیاز است).
مولتیمتر را روی مقیاس میلیولت تنظیم کرده و روشن کنید.
ابتدا افت ولتاژ را در فیوزهای مربوط به مدارهای ساعت یا استریو و بخش کامپیوتری خودرو امتحان کنید که هر یک از آنها جریان بسیار کمی از برق را دارند. از عدد آنها میتوانید بهعنوان مرجع استفاده کنید. دو نقطه تست پشت هر فیوز را با سر نوکتیز پرابهای مولتیمتر تماس بدهید (فیوزها را خارج نکنید) و به صفحهنمایش نگاه کنید.
حالا با فیوزهای زیر داشبورد و زیر کاپوت این کار را انجام دهید. اگر مدارها در حال برق دزدی نباشند افت ولتاژ روی صفر میلیولت خواهد بود. هرجا افت ولتاژ اتفاق بیفتد، آن قطعه در حال برق دزدی است.
پس از اینکه متوجه شدید مشکل از کجاست، اگر قطعه یا سیمی باید عوض شود کار را به مکانیک بسپارید تا آن را برایتان رفع کند.