کارهایی که نباید با خودرو های اتوماتیک انجام داد
اولین گیربکس اتومات در سال 1940 توسط شرکت الدزمبیل بر روی اتومبیل قرار گرفت.آن زمان که تعداد محدود و کمی اتومبیل وجود داشت این آپشن یک امکان تجملاتی به حساب می آمد
همینطوری که تعداد خودرو ها افزایش یافت محبوبیت گیربکس های اتومات نیز بیشتر شد و خرید خودرو اتومات یکی از اولویت های خرید خودرو شد.اما خودرو های دارای گیربکس اتومات به همان نسبت که رانندگی راحت تر و با آرامش تری را فراهم میکنند،نیاز به مراقبت و نگهداری ویژه ای دارند و همچنین هزینه تعمیر و یا تعویض این گیربکس ها نیز بیشتر از خودرو های گیربکس دستی است.
خودروی اتوماتیک درواقع اتومبیلی ست که عمل تعویض دندهها در آن به شکلی کاملا خودکار و بدون دخالت راننده صورت میگیرد. یعنی برای تغییر دنده از سنگین به سبک و عکس آن، نیازی به تعویض دستی دنده وجود ندارد و تمامی اینها بسته به میزان سرعت راننده تغییر خواهد کرد.
برخلاف خودروهایی با گیربکس دستی که در آنها سه پدال وجود دارد، در خودروهایی با دنده اتوماتیک، خبری از پدال کلاچ نیست و تنها با دو پدال گاز و ترمز حرکت میکند و میایستد، یعنی تعویض دنده بدون کلاچ !
خودروهای اتوماتیک در راستای ارائه خدمات بهتر به افراد و مصرف سوخت کمتر به عنوان بهترین اختراعی است که بشر در صنعت خودرو انجام داده است. مسلما خودروهای با گیربکس اتومات دارای تفاوت های بسیاری با خودروهای دستی هستند.
گیربکس های اتوماتیک بهترین و پیشرفته ترین اختراعی بودند که بشر می توانست در زمینه تولید خودرو انجام دهد. گیربکس های اتوماتیک به واسطه ایمنی بالایی که برای خودرو فراهم می کنند قوانین بازی تولید خودرو را بطور کامل تغییر دادند.
به لطف ایمنی بالایی که این اختراع برای خودروها به ارمغان آورد، میتوان با جرات گفت که گیربکس اتومات، فصلی جدید توانست در دفتر صنعت خودرو بگشاید. این نوع گیربکس نه تنها محبوب رانندگان حرفهای است، بلکه کسانی که خیلی تواناییهای رانندگی بالایی ندارند هم آن را میپسندند. ولی سوالی که مطرح میشود این که، آیا این بزرگترین اختراع تاریخ خودرو، میتواند ایمنی کاملی را برای راننده به ارمغان بیاورد؟ متاسفانه پاسخ منفی است.
اعمالی که رانندگان خودرو های اتوماتیک نباید انجام دهند
خلاص کردن گیربکس در حین حرکت مخصوصا سرازیری
این کار علاوه بر کاهش کنترل شما بر روی خودرو، باعث فشار مضاعف به شیر برقی های گیربکس خواهد شد. برای مثال جعبه دنده ی خودروی 206 تیپ 6 با کد AL4 که از ساده ترین گیربکس های اتوماتیک به شمار می رود، 8 عدد شیر برقی دارد که 2 تای آن در معرض خرابی است. قیمت هر عدد شیربرقی این خودرو حدود 100 هزار تومان است. این عدد که بدون در نظر گرفتن اجرت تعویض این قطعه اعلام شده، برای جعبه دنده های به روزتر در خودرو های جدید چندین برابر خواهد بود.
استفاده از حالت خلاص ( N یا Neutral ) برای لانچ کردن
شاید عبارت لانچ را شنیده باشید. اصطلاحا به حرکت خودرو از حالت سکون با بیشترین گشتاور ممکن و حداقل هرزگزدی را لانچ می گویند. این عمل در خودرو های دنده ای با بالا بردن دور موتور و رها کردن ناگهانی کلاچ میسر می شود. اما دیده شده که بعضی افراد لانچ کردن با خودرو های گیربکس اتوماتیک را مشابه خودرو های دنده ای می دانند. دنده را در حالت N یا خلاص گذاشته، دور موتور را بالا می برند و دنده را در حالت ِ D یا Drive قرار می دهند . در واقع باید گفت این حرکت آسیب جدی به گیربکس های اتوماتیک وارد خواهد کرد و امکان ایجاد هزینه های میلیونی برای صاحب خودرو وجود دارد. به طور کل گیربکس های اتوماتیک برای خودرو های شهری جهت آرامش و سهولت در رانندگی و مصرف سوخت پایین طراحی می شوند و مناسب برای شتاب گیری های ناگهانی و رانندگی پر فشار نیستند. برخی خودرو های اسپرت که از جعبه دندهی اتوماتیک استفاده می کنند از آپشنی به نام لانچ کنترل بهره می برند که امکان لانچ کردن بدون فشار مضاعف را جهت شتابگیری های ناگهانی به راننده خواهند داد.
تعویض حالت دنده در حین حرکت
در هر زمان که مجبور هستید به طور متوالی حرکت به عقب و جلو داشته باشید، همانند دور زدن در خیابان های کم عرضه یا پارک کردن در جای پارک کوچک، سعی کنید ابتدا کامل توقف کنید و بعد دنده را از حالت D به R یا برعکس تغییر وضعیت دهید. تغییر حالت دنده در بین حین حرکت به گیربک فشار وارد می کند. نکته: قرار دادن گیربکس از حالت D به حالت دستی ( تیپ ترونیک) یا مود های پیشفرض گیربکس مانند حالت اسپورت/برفی مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
خلاص کردن برای توقف های کوتاه
سعی کنید در ترافیک و چراغ قرمز هایی که توقف خودرو کمتر از 2 دقیقه است، گیربکس را خلاص نکنید. زمانی که گیربکس در حالت D قرار دارد و شما توقف می کنید، گیربکس در دنده 1 می ماند و تنها درگیری موتور و گیربکس، جریان های گردابی روغن هیدرولیک داخل توربین است که به دلیل دور پایین موتور، بسیار ناچیز است. در صورتی که خلاص کردن گیربکس و قرار دادن دوبارهی آن در حالت D، مجموعهی کلاچ ها، سوپاپ ها و شیر های برقی را درگیر می کند که استهلاک آن به مراتب بیشتر است.
توقف کامل با دنده P
برای توقف کامل ( پارک کردن ) ابتدا ایست کامل کنید، سپس دنده را در حالت N قرار داده، ترمز دستی را بکشید و پایتان را از روی ترمز بردارید تا وزن خودرو بر روی چرخ های عقب بیفتد. سپس دنده را در حالت P یا Park بگذارید. در غیر این صورت فشار وزن خودرو بر روی گیربکس خواهد افتاد که برای جعبه دنده های اتوماتیک مضر است.
پیش از گرم شدن موتور، نیروی زیادی به گیربکس وارد نکنید
در گذشته و به خصوص در فصل های سرد و زمستانی، در هنگام روشن کردن خودرو چند دقیقه ای خودرو را به صورت ساکن روشن نگه میداشتند تا موتور گرم شود. توصیه متخصصین به حرکت آرام و با سرعت کم در فصل های سرد است تا موتور خودرو به شیوه صحیحی گرم شود.
در انواع ماشین های اتوماتیک نظیر هایما اس 7 فول آپشن، خودروهای جک اتوماتیک و به طور کلی تمام ماشین های اتوماتیک نیز توصیه به گرم شدن موتور با شیوه صحیح است. زمانی که موتور هنوز به اندازه کافی گرم نشده است و به خصوص در فصل های سرد سال نیروی زیادی به موتور وارد می کنید، در بازه ای نه چندان طولانی هزینه هایی بسیار زیاد به خود تحمیل می کنید.علاوه بر هزینه هایی که ایجاد میکند،وقتی که برای تعمیر خودرو پیش مکانیک بروید ممکن است اشتباهات مکانیک ها نیز که در برخی موارد و بر سر بعضی مسائل مثل درگیری فکری و شلوغی کارگاه و ... نصیب شما هم شوند.
رانندگی با روغن گیربکس کم
یک خودروی اتومات برای درست کار کردن به میزان زیادی روی فشار مایعات وابسته است. یکی از نقشهای روغن گیربکس کمک به روان کاری گیربکس و خنک ماندن آن هنگام کار است. از این رو، اگر به مدت زیادی با روغن گیربکس کم رانندگی کنید، منتظر بروز مشکلات زیادی برای گیربکس اتومات خودروی خود باشید.همانطور که میدانید روغن موتور هم در انواع خودرو ها بسیار مهم است و روغن گیربکس یا واسکازین نیز به همان اندازه بسیار مهم است.
استفاده از دوپا به جای یک پا در پدال گرفتن
از آنجایی که پدال کلاچ در خودروی اتوماتیک وجود ندارد، برخی از رانندگان، از یک پای خود برای فشردن پدال گاز و از دیگری برای فشردن پدال ترمز استفاده میکنند. باید بگوییم که این عمل اشتباه است و میبایست تنها از یک پا برای فشردن هر دو پدال استفاده نمایید. در غیر این صورت، به گیربکس اتوماتیک آسیبهای احتمالی جدی وارد خواهید کرد و همچنین احتمال بروز حوادثهای رانندگی را بالا میبرید.
درجا گاز دادن
شاید دوست داشته باشید که صدای گاز و موتور را در حالت ایستاده بشنوید، اما ما به شما پیشنهاد میکنیم برای سرگرم کردن خودتان، به فکر کار دیگری باشید. چرا که درجا گاز دادن در خودروهای اتوماتیک اشتباهیست که توانش تعمیر گیربکس خودرو خواهد بود. هنگامی که خودرو در دنده D قرار نگرفته و پدال گاز را فشار میدهید، سبب افزایش ناگهانی اصطکاک میان قطعات داخل گیربکس و موتور میشوید. این شوک بزرگ سبب آسیب رسیدن به گیربکس خودروی اتوماتیک شما خواهد شد.